به گزارش روابط عمومی شبکه قرآن و معارف سیما، در سیزدهمین شب از برنامه «ضیافت» شبکه قرآن و معارف سیما، به مرور درجات فقهی و ابعاد مبارزاتی زندگی مرجع بزرگ شیعه آیت‌الله سیدمحمد حسین طباطبایی قمی با حضور حجت‌الاسلام علی اکبر مهدی‌پور، استاد و پژوهشگر حوزه علمیه قم پرداخته شد.
حجت‌الاسلام مهدی‌پور بااشاره به مقام علمی و اخلاقی آیت‌الله قمی اظهار کرد: پدر ایشان به تجارت شهره بود و اهل علم نبود؛ لذا مسیر سختی را برای ورود به مباحث دینی گذراند، اما از سوی دیگر همین مسئله مزیتی داشت و آن این بود که به دلیل مکنت مالی، هیچگاه از سهم سادات و سهم امام برای امرار معاش استفاده نکرد.
وی با بیان اینکه آیت‌الله قمی از اصحاب سامرا به شمار می‌رود، گفت: اصحاب سامرا به پیشقراولان تحقیق و صاحبان نظریات دقیق و کارشناسانه مشهور هستند. لذا آیت‌الله سیدمحمود شاهرودی گفته است «اگر آیت‌الله حاج آقا حسین قمی را در یک اتاق بگذاریم و همه علما را جمع کنیم، در آن را ببندیم و هیچ کتابی هم آنجا نباشد و آقای قمی با دیگران، بحث و مناظره و مباحثه کند؛ در این وقت است که عظمت و احاطه علمی ایشان معلوم میشود.
این نویسنده و پژوهشگر تاریخ اسلام بیان کرد: آیت‌الله میرزا محمدتقی شیرازی مشهور به شیرازی دوم، در دوران حیاتش احتیاطات را به آیت‌الله قمی ارجاع داد، آن هم در زمانی که ایشان هنوز رساله نداشته است. یعنی بیست سال پیش از اینکه ایشان رساله چاپ کند، استادش که اعلم روزگار بوده، احتیاطات را به مرحوم قمی ارجاع داده است.
وی درجات معنوی آیت‌الله قمی را بی‌نظیر خواند و افزود: روزی ایشان در حرم حضرت سیدالشهدا (علیه السلام) مشغول نماز جماعت بوده است که در حین نماز متوجه میشود در حاشیه فرشی که روی آن نماز می‌خواند، نوشته است «وقف حرم بالاسر»؛ ایشان بلافاصله نماز را می‌شکند و می‌گوید من دارم روی فرشی نماز می‌خوانم که وقف این قسمت نیست و دستور می‌دهد فرش را به مکانی که برای آنجا وقف شده، منتقل کردند.
نقش آیت‌الله قمی در نجات مردم مشهد از قحطیمهدی‌پور بیان کرد: در سال ۱۳۳۶ قمری در مشهد قحطی شدیدی میشود. آیت‌الله قمی برای کمک به مردم، شخصاً به در خانه ثروتمندان می‌رود و برای مردم کمک جمع می‌کند. تاریخ‌نویسان نوشته‌اند اگر ایشان نبود هزاران نفر در اثر گرسنگی کشته می‌شدند. ایشان درس آموخته حوزه علمیه قم است؛ بعد از آن به تهران عزیمت کرده و ۵ سال در تهران در جلسات درس اساتید بزرگی همچون؛ آقامیرزا حسن شیرازی، مرحوم شیخ فضل‌الله نوری و آقامیرزا محمدحسن آشتیانی کسب معرفت و دانش کرد. همچنین فلسفه و ریاضیات را در محضر اساتیدی چون مرحوم جلوه، آقامدرس زنونی، میرزا علی‌اکبر حکمی و میرزا هاشم رشتی آموخته است، لذا وقتی در مورد ایشان می‌گویند جامع معقول و منقول به معنی واقعی کلمه چنین بوده است.
استاد و پژوهشگر حوزه علمیه قم ادامه داد: ایشان سپس به نجف مشرف شد و به مدت ۱۰ سال در نجف کسب فیض کرده است. در این مدت نیز در جلسات درس مرحوم آخوند خراسانی، سید کاظم یزدی و آقارضا همدانی حاضر شده و نه تنها در محضر این اساتید در فقه و اصول متبحر شد که درس طاغوت ستیزی و مجاهدت و مبارزه با ظلم را نیز آموخت و سپس به سامرا رفته و محضر میرزای شیرازی را درک کرده است.
تربیت شاگردان برجستهوی تصریح کرد: توجه و اشتیاق آیت‌الله قمی به تحقیق و تدبر در علوم دینی چنان بود که وقتی در مسیر تشرف به حج، در دمشق با سیدمحسن عاملی صاحب «عیان‌الشیعه» دیدار می‌کند، از ایشان تعدادی کتاب می‌خواهد که نشان می‌دهد در مسیر حج هم مشغول آموختن و پژوهش بوده است. ایشان شاگردان بزرگی نیز تربیت کرده که ازجمله آنها باید از آیت‌الله میلانی، آیت‌الله خویی و آقا سید مجتبی قزوینی، آقاسید حسن بجنوردی، آقاشیخ کاظم دامغانی، آقاشیخ محمدعلی کاظمینی، شیخ ذبیح‌الله قوچانی، ملاعباس تربتی، حسین علی راشد، علامه امینی، سید صدرالدین جزایزی، میرزا احمد مدرس یزدی، میرزا مهدی حکیم، شیخ غلامحسین محامی و آقاشیخ عباس علی اسلامی یاد کرد.
وی ادامه داد: نقل است که بعد از آقاسید ابوالحسن اصفهانی، مردم و علمای نجف از ایشان می‌خواهند که مرجعیت شیعه را بپذیرد؛ تا جایی که به ایشان اجبار می‌کنند. آیت‌الله قمی به قدری اشک می‌ریزد که اشکش بر سنگفرش‌ها جاری میشود. نقل است که ایشان به حرم حضرت سیدالشهدا (علیه السلام) می‌رود و آیت‌الله خویی و آقامهدی شیرازی که در محل بوده‌اند را صدا می‌زند و می‌گوید من دعا می‌کنم و شما آمین بگویید. این دو خوشحال می‌شوند و دست‌ها را بالا می‌آورند؛ ایشان می‌گوید خدایا اگر این مرجعیتی که به من داده شده به دین من لطمه می‌زند، من را از این دنیا ببر. آن دو، دست‌ها را پایین می‌آورند، سید می‌گوید حکم می‌کنم که دعا کنید و آنها چنین می‌کنند. بعد از چند روز ایشان بیمار میشود، او را برای مداوا به بیمارستان بغداد می‌برند که در روز چهاردهم ربیع الاول در همان جا رحلت می‌کند.
مهدی پور در پایان با بیان اینکه آیت‌الله قمی تقوا را در صدر امور قرار داده بود، تصریح کرد: اگر ایشان امروز در میان ما بودند، ابتدا به تقوا توصیه می‌کردند که از هیچ چیز مهمتر نیست و سپس به تلاش شبانه روزی، به خصوص برای حوزه‌ها، چراکه خودش نیز لحظه‌ای از عمرش را ضایع نکرده است.
ضیافت عنوان برنامه افطار شبکه قرآن و معارف سیما است که در گروه علوم قرآنی تهیه و تولید میشود و علاقمندان میتوانند فایل و محتوای این برنامه را به همراه فایل زندگینامه ایشان از پایگاه اطلاع رسانی شبکه به آدرس www.qurantv.ir دریافت نمایند.