سازمان صداوسیما در راستای اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران در ادامه فعالیت خود به ایجاد شبکه‌های مختلف همچون شبکه‌های تخصصی در زمینه قرآن اقدام کرد که نمونه بارز آن رادیو قرآن و شبکه قرآن و معارف سیماست.

شبکه قرآن و معارف سیما ۲۱ آذر ۱۳۷۹ مصادف با ۱۵رمضان به صورت رسمی آغاز به کار کرد. قبل از افتتاح رسمی، این شبکه از سال ۱۳۷۸ (با شروع ماه مبارک رمضان) برنامه‌های خود را آغاز کرده بود. بدین صورت که هر شب یک ساعت بعد از خبر ۲۲:۳۰ شبکه دو از ساعت حدود ۲۳ تا ۲۴ با عنوان سیمای قرآن به روی آنتن می‌رفت. بعد از یک سال برنامه‌های این شبکه که در وقت اذانگاهی ظهر پخش می‌شد، به بعد از اذان ظهر انتقال یافت و دو سال با عنوان سیمای نور با همین نحو ادامه داشت. سپس، دو سال صبح‌ها از شبکه چهار سیما پخش می‌شد. شبکه قرآن سیما در ابتدا با ۱۲ ساعت پخش و در حال حاضر ۲۴ ساعته پخش می‌شود.

به گزارش روابط عمومی شبکه قرآن و معارف سیما ، جواد شیخ‌اکبری، مدیر شبکه قرآن و معارف سیما، درباره ویژگی‌های یک شبکه تخصصی به خبرنگار ایکنا چنین گفت.

ایکنا ــ مهمترین ویژگی‌های یک شبکه تخصصی قرآنی چیست؟

باید ابتدا اجزای سؤال مشخص شود. شما درباره ویژگی‌های یک شبکه تخصصی تلویزیونی قرآنی می‌پرسید. بنابر این می‌توان با تعریف «شبکه»، «قرآن»، «معارف» و «سیما» به این پرسش پاسخ داد. شبکه یعنی مجموعه‌ای از نرم‌افزارها، سخت‌افزارها و مغزافزارهایی که در جهت تولید برنامه در کنار هم تلاش می‌کنند.

«قرآن» و «معارف» دو بال مأموریت این شبکه هستند. یعنی موضوع و موضع شبکه مبتنی بر آیات نورانی قرآن و معارف اهل بیت(علیهم السلام) است. به عبارت دیگر آنچه از قاب این شبکه پخش می‌شود، مستقیم یا غیرمستقیم باید مربوط و مرتبط به یکی از این دو امر باشد. فراموش نکنیم که موضوع این شبکه تخصصی است، اما مخاطب آن به قشر خاصی اختصاص نیافته است. «سیما» وجه پایانی نام این شبکه است به این معنا که تولیدات و برنامه‌های این شبکه حتی‌الامکان استانداردهای پخش تلویزیونی را کسب کرده باشد.

ایکنا ــ شبکه قرآن و معارف سیما تا چه میزان به انتظارات نزدیک شده است؟

نقطه مطلوب یک شبکه تلویزیونی، تولیدات متناسب با نیاز، میل و مصلحت مخاطب و نیز اثرگذاری و اثربخشی برنامه بر رفتار و اندیشه آن است. با عنایت به محدودیت‌های مختلف شبکه، قطعاً تا رسیدن به این نقطه نیازمند کار شبانه‌روزی، تلاش و حمایت، حضور نیروهای متخصص اعم از محتوایی و فنی و ... است.

ایکنا ــ آیا تغییر مدیریت‌ها بر روی اهداف شبکه تأثیر گذاشته است؟

قاعدتاً تغییر مدیریت نباید روی اهداف کلان یک شبکه که جزئی از یک سازمان کلان رسانه‌ای است، تأثیر عمده گذاشته باشد، اما در هر صورت آمدن یک مدیر به منزله روان شدن خون جدید در رگ‌های یک مجموعه است. اهداف شبکه از سوی گروه‌های مختلف فکری در داخل و خارج مجموعه شبکه تدوین و طرح‌ریزی می‌شود که عمدتاً به استناد اسناد بالادستی سازمان و نظام است. اما ممکن است در روند امور جاری مسیرهای مختلفی برای رسیدن به این اهداف اتخاذ شود.

ایکنا ــ شبکه قرآن و معارف سیما برای پیشبرد اهداف خود با چه موانعی روبه‌روست؟

مسائل متعددی وجود دارد که باید با تلاش و حمایت همه اجزای شبکه و سازمان انجام پذیرد. این مسائل می‌تواند شامل مسائل نیروی انسانی شامل کارشناسان، برنامه‌سازان، مجریان و ...، بودجه و مسائل مالی، وجوه برنامه‌سازی نظیر ساختار و قالب و ...، مسائل محتوایی نظیر موضوعات مبتلابه جامعه و ده‌ها مسئله دیگر وجود دارد که با مرتفع شدن آن‌ها به اهداف شبکه نزدیک‌تر خواهیم شد.

ایکنا ــ میزان بهره‌گیری شبکه قرآن و معارف سیما از کارشناسان تا چه حد است؟

با عنایت به موضوع و ساختار برنامه‌های شبکه بیشترین حجم کارشناسان قرآنی و معارفی جامعه با شبکه همکاری دارند. در این راستا بانک اطلاعاتی در دست تهیه است که پس از آماده‌سازی علاوه بر در اختیار گذاشتن آن برای مراکز و نهادهای علمی و پژوهشی سراسر کشور، در مرحله بعد می‌تواند در اختیار عموم مخاطبان قرار بگیرد. در این طرح ضمن شناسایی و معرفی کارشناسان حوزه‌های مختلف، قطعاً دایره بهره‌مندی از توان و دانش سایر کارشناسان نیز فراهم خواهد شد.

ایکنا ــ اینکه شبکه قرآن و معارف سیما به قشر خاصی اختصاص ندارد به چه معنی است؟

گستره موضوعات شبکه، منحصر به اهالی قرآن نیست. ما برنامه‌های معارفی زیادی را در حال پخش و در حال تولید داشته و داریم که مخاطب آن‌ها عموم مردم در نظر گرفته شده و مسائل مبتلابه آن‌ها در برنامه مطرح می‌شود. برنامه‌های خوشبخت ، یاد خدا، ایستگاه نیایش، برنامه‌های سخنرانی کارشناسان و حتی برنامه کودک و نوجوان و ده‌ها برنامه دیگر برای عموم تولید می‌شود. یک شبکه تخصصی در موضوع قرآن هستیم که به مبا حث قرآن و معارف می‌پردازیم، اما مخاطب پیام ما عموم هستند.