متن و ترجمه سوره لقمان

در این پست متن و ترجمه سوره مبارکه لقمان جزء 21 قرآن کریم را مشاهده می کنید.

سوره لقمان

جزء 21

تعداد آیات : 34

سوره 31 قرآن کریم

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

الم ﴿۱﴾

الم (۱)

تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْحَكِيمِ ﴿۲﴾

اين آيات كتاب حكيم است (آياتي پر محتوا و استوار). (۲)

هُدًى وَرَحْمَةً لِلْمُحْسِنِينَ ﴿۳﴾

مايه هدايت و رحمت براي نيكوكاران است. (۳)

الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ ﴿۴﴾

همانها كه نماز را بر پا مي‏دارند، زكات را ادا مي‏كنند، و به آخرت يقين دارند. (۴)

أُولَئِكَ عَلَى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿۵﴾

آنها بر طريق هدايت پروردگارشان هستند، و آنهايند رستگاران (۵)

وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ ﴿۶﴾

بعضي از مردم سخنان باطل و بيهوده خريداري مي‏كنند تا مردم را از روي جهل و ناداني گمراه سازند، و آيات الهي را به استهزا و سخريه گيرند، براي آنها عذاب خوار كننده است. (۶)

وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِ آيَاتُنَا وَلَّى مُسْتَكْبِرًا كَأَنْ لَمْ يَسْمَعْهَا كَأَنَّ فِي أُذُنَيْهِ وَقْرًا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ ﴿۷﴾

هنگامي كه آيات ما بر او خوانده مي‏شود مستكبرانه روي بر مي‏گرداند، گوئي آن را نشنيده، گوئي اصلا گوشهايش سنگين است! او را به عذاب دردناك بشارت ده. (۷)

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ جَنَّاتُ النَّعِيمِ ﴿۸﴾

(ولي) كساني كه ايمان آورده‏ اند و عمل صالح انجام داده‏ اند باغهاي پر نعمت بهشت از آن آنهاست. (۸)

خَالِدِينَ فِيهَا وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿۹﴾

جاودانه در آن خواهند ماند، اين وعده مسلم الهي است، و اوست عزيز و حكيم (شكست ناپذير و دانا). (۹)

خَلَقَ السَّمَاوَاتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا وَأَلْقَى فِي الْأَرْضِ رَوَاسِيَ أَنْ تَمِيدَ بِكُمْ وَبَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَابَّةٍ وَأَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَنْبَتْنَا فِيهَا مِنْ كُلِّ زَوْجٍ كَرِيمٍ ﴿۱۰﴾

آسمانها را بدون ستوني كه قابل رؤ يت باشد آفريد، و در زمين كوههائي افكند تا شما را به لرزه در نياورد، و از هر گونه جنبنده روي آن منتشر ساخت، و از آسمان آبي نازل كرديم، و به وسيله آن در روي زمين انواع گوناگوني از جفتهاي گياهان پر ارزش رويانديم. (۱۰)

هَذَا خَلْقُ اللَّهِ فَأَرُونِي مَاذَا خَلَقَ الَّذِينَ مِنْ دُونِهِ بَلِ الظَّالِمُونَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ ﴿۱۱﴾

اين آفرينش خداست، اما به من نشان دهيد معبوداني كه غير او هستند چه چيز را آفريده‏ اند؟ ولي ظالمان در گمراهي آشكارند. (۱۱)

وَلَقَدْ آتَيْنَا لُقْمَانَ الْحِكْمَةَ أَنِ اشْكُرْ لِلَّهِ وَمَنْ يَشْكُرْ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ ﴿۱۲﴾

ما به لقمان حكمت داديم (و به او گفتيم) شكر خدا را بجاي آور، هر كس شكرگزاري كند به سود خويش شكر كرده، و آنكس كه كفران كند (زياني به خدا نمي‏رساند) چرا كه خداوند بينياز و ستوده است. (۱۲)

وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ يَعِظُهُ يَا بُنَيَّ لَا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ ﴿۱۳﴾

به خاطر بياور هنگامي را كه لقمان به فرزندش گفت - در حالي كه او را موعظه مي‏كرد - پسرم! چيزي را شريك خدا قرار مده كه شرك ظلم عظيمي است. (۱۳)

وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِي عَامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ لِي وَلِوَالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِيرُ ﴿۱۴﴾

و ما به انسان درباره پدر و مادرش سفارش كرديم، مادرش او را با زحمت روي زحمت حمل كرد، (و به هنگام بارداري هر روز رنج و ناراحتي تازه‏ اي را متحمل مي‏شد) و دوران شيرخوارگي او در دو سال پايان مي‏يابد (آري به او توصيه كردم) كه شكر براي من و براي پدر و مادرت بجا آور كه بازگشت همه شما به سوي من است. (۱۴)

وَإِنْ جَاهَدَاكَ عَلَى أَنْ تُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا مَعْرُوفًا وَاتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنَابَ إِلَيَّ ثُمَّ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۱۵﴾

و هرگاه آنها تلاش كنند كه موجودي را شريك من قرار دهي كه از آن آگاهي نداري (بلكه مي‏داني باطل است) از آنها اطاعت مكن، ولي با آنها در دنيا به طرز شايسته‏ اي رفتار كن، و پيروي از راه كساني بنما كه به سوي من آمده‏ اند، سپس بازگشت همه شما به سوي من است و من شما را از آنچه عمل مي‏كرديد آگاه مي‏كنم. (۱۵)

يَا بُنَيَّ إِنَّهَا إِنْ تَكُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَكُنْ فِي صَخْرَةٍ أَوْ فِي السَّمَاوَاتِ أَوْ فِي الْأَرْضِ يَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ ﴿۱۶﴾

پسرم! اگر باندازه سنگيني دانه خردلي (عمل نيك يا بد) باشد و در دل سنگي يا در گوشه‏ اي از آسمانها و زمين قرار گيرد خداوند آنرا (در قيامت براي حساب) مي‏آورد، خداوند دقيق و آگاه است. (۱۶)

يَا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ إِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ﴿۱۷﴾

پسرم! نماز را بر پا دار، و امر به معروف و نهي از منكر كن، و در برابر مصائبي كه به تو مي‏رسد با استقامت و شكيبا باش كه اين از كارهاي مهم است! (۱۷)

وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ ﴿۱۸﴾

(پسرم!) با بياعتنائي از مردم روي مگردان، و مغرورانه بر زمين راه مرو كه خداوند هيچ متكبر مغروري را دوست ندارد. (۱۸)

وَاقْصِدْ فِي مَشْيِكَ وَاغْضُضْ مِنْ صَوْتِكَ إِنَّ أَنْكَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِيرِ ﴿۱۹﴾

(پسرم!) در راه رفتن اعتدال را رعايت كن، از صداي خود بكاه (و هرگز فرياد مزن) كه زشتترين صداها صداي خران است. (۱۹)

أَلَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُمْ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَأَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَبَاطِنَةً وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًى وَلَا كِتَابٍ مُنِيرٍ ﴿۲۰﴾

آيا نديدي خداوند آنچه را در آسمانها و زمين است مسخر شما كرده و نعمتهاي خود را - چه نعمتهاي ظاهر و چه نعمتهاي باطن - بر شما گسترده و افزون ساخته است ؟ ولي بعضي از مردم بدون هيچ دانش و هدايت و كتاب روشني در باره خدا مجادله مي‏كنند. (۲۰)

وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا أَوَلَوْ كَانَ الشَّيْطَانُ يَدْعُوهُمْ إِلَى عَذَابِ السَّعِيرِ ﴿۲۱﴾

هنگامي كه به آنها گفته شود از آنچه خدا نازل كرده پيروي كنيد، مي‏گويند: نه، ما از چيزي پيروي مي‏كنيم كه پدران خود را بر آن يافتيم! آيا حتي اگر شيطان آنها را دعوت به عذاب آتش فروزان كند (باز هم تبعيت مي‏كنند)؟! (۲۱)

وَمَنْ يُسْلِمْ وَجْهَهُ إِلَى اللَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى وَإِلَى اللَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ ﴿۲۲﴾

كسي كه روح خود را تسليم خدا كند در حالي كه نيكوكار باشد به دستگيره محكمي چنگ زده (و به تكيه گاه مطمئني تكيه كرده است) و عاقبت همه كارها به سوي خدا است. (۲۲)

وَمَنْ كَفَرَ فَلَا يَحْزُنْكَ كُفْرُهُ إِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ فَنُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿۲۳﴾

و كسي كه كافر شود كفر او تو را غمگين نسازد، بازگشت همه آنها به سوي ما است، و ما آنها را از اعمالي كه انجام داده‏ اند (و نتايج شوم آن) آگاه خواهيم ساخت، خداوند از آنچه در درون سينه‏ ها است آگاه است. (۲۳)

نُمَتِّعُهُمْ قَلِيلًا ثُمَّ نَضْطَرُّهُمْ إِلَى عَذَابٍ غَلِيظٍ ﴿۲۴﴾

ما كمي از متاع دنيا را در اختيار آنان مي‏گذاريم سپس آنها را مجبور به تحمل عذاب شديد مي‏كنيم. (۲۴)

وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ ﴿۲۵﴾

هر گاه از آنها سؤ ال كني چه كسي آسمانها و زمين را آفريده است مسلما مي‏گويند الله بگو الحمد لله (كه خود شما معترفيد) ولي اكثر آنها نمي‏دانند. (۲۵)

لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ ﴿۲۶﴾

از آن خدا است آنچه در آسمانها و زمين است، چرا كه خداوند بينياز و شايسته ستايش است. (۲۶)

وَلَوْ أَنَّمَا فِي الْأَرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ أَقْلَامٌ وَالْبَحْرُ يَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ مَا نَفِدَتْ كَلِمَاتُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ ﴿۲۷﴾

اگر آنچه روي زمين از درختان است قلم شوند، و دريا براي آن مركب گردد، و هفت دريا به آن افزوده شود، اينها همه تمام مي‏شوند اما كلمات خدا پايان نمي‏گيرد، خداوند عزيز و حكيم است. (۲۷)

مَا خَلْقُكُمْ وَلَا بَعْثُكُمْ إِلَّا كَنَفْسٍ وَاحِدَةٍ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ ﴿۲۸﴾

آفرينش و زندگي مجدد همه شما همانند يك فرد بيش نيست، خداوند شنوا و بينا است. (۲۸)

أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى وَأَنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ ﴿۲۹﴾

آيا نديدي كه خداوند شب را در روز و روز را در شب داخل مي‏كند؟ و خورشيد و ماه را مسخر شما ساخته ؟ و هر كدام تا سر آمد معيني بحركت خود ادامه مي‏دهند؟ خداوند به آنچه انجام مي‏دهيد آگاه است. (۲۹)

ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّ مَا يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ الْبَاطِلُ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْعَلِيُّ الْكَبِيرُ ﴿۳۰﴾

اينها همه دليل بر آن است كه خداوند حق است و آنچه غير از او مي‏خوانند باطل است و خداوند بلند مقام و بزرگ مرتبه است. (۳۰)

أَلَمْ تَرَ أَنَّ الْفُلْكَ تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِنِعْمَتِ اللَّهِ لِيُرِيَكُمْ مِنْ آيَاتِهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ ﴿۳۱﴾

آيا نديدي كشتيها بر صفحه درياها به فرمان خدا، و به بركت نعمت او حركت مي‏كنند؟ او مي‏خواهد گوشه‏ اي از آياتش را به شما نشان دهد كه در اينها آيات و نشانه‏ هائي است براي كساني كه شكيبا و شكرگزارند. (۳۱)

وَإِذَا غَشِيَهُمْ مَوْجٌ كَالظُّلَلِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ فَمِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَمَا يَجْحَدُ بِآيَاتِنَا إِلَّا كُلُّ خَتَّارٍ كَفُورٍ ﴿۳۲﴾

و هنگامي كه موجي همچون ابرها (در سفرهاي دريائي) آنها را بپوشاند (و بالاي سر آنها قرار گيرد) خدا را با اخلاص مي‏خوانند، اما هنگامي كه آنها را به خشكي نجات داد بعضي راه اعتدال را پيش مي‏گيرند (و به ايمان خود وفادار مي‏مانند در حالي كه بعضي ديگر فراموش كرده راه كفر پيش مي‏گيرند) و آيات ما را هيچكس جز پيمانشكنان كفران كننده انكار نمي‏كنند. (۳۲)

يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ وَاخْشَوْا يَوْمًا لَا يَجْزِي وَالِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَلَا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَنْ وَالِدِهِ شَيْئًا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَلَا يَغُرَّنَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ ﴿۳۳﴾

اي مردم! از خدا بپرهيزيد، و از روزي بترسيد كه نه پدر جزاي اعمال فرزند خود را تحمل مي‏كند و نه فرزند چيزي از جزاي پدر را، مسلما وعده الهي حق است مبادا زندگاني دنيا شما را بفريبد، و مبادا شيطان شما را مغرور سازد. (۳۳)

إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ ﴿۳۴﴾

آگاهي از زمان قيام قيامت مخصوص خداست، و او است كه باران را نازل مي‏كند، و آنچه در رحم مادران است مي‏داند، و هيچكس نمي‏داند فردا چه مي‏كند، و هيچكس نمي‏داند در چه سرزميني مي‏ميرد، فقط خداوند عالم و آگاه است. (۳۴)