یاد خدا 28 دی 1400
رساله حقوق امام سجاد علیه الاسلام با حضور آیت الله تحریری (متن برنامه 28 دی ماه)
صیرفی: الذین آمنوا و تطمئن قلوبهم بذکرالله الی بذکرالله تطمئن قلوب
برخیز برات عاشقی داده خدا *احسان قدیم را فرستاده خدا *در کوچه روزگار غم هست ولی* آرام کند دل مرا یاد خدا *
سلام خدا بر پیامبر رحمت و خاندان مطهر و پاک ایشان (اللهم صل علی محمد وال محمد وعجل فرجهم )سلام خدا بر امام مهدی عجل الله تعالی فرجه شریف سلام خدا به شما اهالی ارجمند یادخدا وقتتان بخیر خیلی خوش آمدید و خدا را شکر می کنم این توفیق را به ما عطا فرموده است تا با شما همنشین باشم و افتخار دارم محضر سرور ارجمندم استاد اخلاق عزیز و ارجمند مان حضرت آیت الله محمد باقر تحریری باشیم سلام علیکم و رحمت الله
آیت الله تحریری: سلام علیکم ورحمت الله و برکاته بنده هم خوشبختم که در خدمت حضرتعالی و بینندگان عزیز هستیم که بتوانیم گوشه ای از معارف اهل بیت سلام الله را بیان کنیم
صیرفی: خدا حفظتان کند خیلی خوش آمدید ممنونیم از قبول دعوت و قبول زحمت .خیلی خوشحالیم که توفیق داریم محضر حضرتعالی باشیم رساله حقوق امام سجاد (ع)محور بحث ما هست محضر آیت الله تحریری و کتاب خود ایشان هست که در این حوزه نوشتند شرحی است بر رساله حقوق امام سجاد (ع) اما قبل از آغاز کلاس درس خلاصه جلسه گذشته را با هم مرور می کنیم و برمی گردیم .
خلاصه جلسه گذشته :گاهی یک سخن دروغ یا مراحل دیگر گناهان تهمت یا غیبت یک تاثیر نا گوار در جامعه ایمانی می گذارد خانواده را بر هم می زد لذا فرمودند باید خیلی دقت داشته باشید در روایات منشا درو غ را فرمودند یکی ضعف شخصیت است که کسی که می خواهد با دروغ خود را مطرح کند یک امری را خودش باور نداری واقعیت یک چیز دیگر است دارد در زبان امری خلاف واقع را بیان می کند دوم سیاه شدن چهره قلب انسان است که قرآن کریم درمورد انسان دورغگو می فرماید در روز قیامت با چهره های به هرحال در هم وارد می شوند "وجوه یومئذ علیها غبره "ترهقها قتره "در سوره مبارکه ...آمده سوم کم شدن رزق و روزی انسان که البته در این روایت دقت داشته باشید انسان مومن را در فشار قرار دهد که مواظب باشید گاهی افراد می آیند افراد به هرحال شکایت می کنند از به هم ریخته شدن اوضاع اقتصادی باید به کارهایتان توجه کنید به اموراتش توجه نمی کند دنبال دعا می گردد.
صیرفی : 30000720شماره پیامک برنامه است شماره ارتباط پیامکی ما و شما هست و اگر اهل تماس تلفنی هم هستید به شماره تلفن 162 روابط عمومی سازمان اعلام بفرمایید همین حالا بزرگواری کنید و نظراتتون را راجع به برنامه را ارسال بفرمایید یکی از فرصت های که می شود از فضای مجازی بهره برد صفحه یاد خدا هست که می توانید یکی از دنبال کنندگان باشید وآنجا آقای حسین زاده بزرگوار تهیه کننده برنامه و همکارانشان کلیپ ها و خلاصه ها وهم آرشیو کامل صوتی و تصویری برنامه را قرار می دهند تا تقدیم حضور شما عزیزان باشد .
آیت الله تحریری:بسم الله الرحمن الرحیم الحمدالله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آل طاهرین و لعن الله و علی اعدائهم اجمعین "
"رب اشرح لی صدری و یسر لی امری و احلل عقده من لسانی یفقهوا قولی "بحث ما در بیانات نورانی امام سجاد (ع) است که در واقع یک سبک زندگی کامل برای انسان مومن و محب اهل بیت در این رساله حقوق حضرت به بعضی اصحاب شان نامه نوشتند هم مقداری انسان این فرمایشات مرور کند و تذکر نسبت به سبک زندگی ولایی این اولیا بیشتر می شود و ارادتش به این خاندان چون اظهار ارادت به اولیا الهی از راه های مختلفی است یکی توجه به فرمایشات اولیا هست که به ما سخنان دیگران را هم در دست داریم دیگر می توانیم مقایسه کنیم در بحث سبک زندگی کتاب های متعددی در خارج با یک دید واقع بینانه به این فرمایشات توجه کنیم که اساسا این کلیات را دراین رساله ها ائمه (ع)بیان می فرماید که جزئیاتش را باید در بیانات دیگر اولیا ما جستجو کنیم لذا بحث ما به حق زبان رسید که آن حضرت فرمودند یکی از وظایف حق انسان به خودش حق زبان است اعضا و جوارح ابزار انسان هستند که او با قوه عقلانی واقعیت ها را درک می کند راه و روش را درک می کند و باید ها و نباید ها را درک می کند آن وقت همان مقداری که ایمانش به خدای متعال و دین الهی بیشتر بشود باورش به حقانیت این باید ها و نباید ها همان اندازه باید شکل بگیرد و در مقام عمل این ایمان را ما ظهور بدهیم که در واقع عمل صالح ظهوردهنده ایمان است همانطور که غیر عمل صالح عدم ایمان در زندگی است. ممکن است شخص ایمان داشته باشد اما به هرحال وقتی در مسیر عمل صالح نیست ایمانش را نشان نمی دهد عمل به نوعی با عمل آن کسی که ایمان به عالم غیب و خدا متعال دین الهی ندارد به حسب ظاهر مشترک است لذا به ما خیلی سفارش کردند که توجه به عمل داشته باشیم در بیانات مختلف قرآن کریم و فرمایشات امیر مومنین و ائمه می بینیم که همواره ما را به عمل ترغیب می کنند خطبه ای طولانی علی (ع) دارد که درآنجا چند بیان را مدام تکرار می کنند "العمل العمل "ثم النهایه النهایه" این بیانگر این است که عمل نقش تثبیت کنندگی آن ایمان را در قلب انسان و در جهت آن کمالاتی که خدای متعال می خواهد به انسان بدهد که فرمود "یرفع الله الذین آمنوا منکم والذین اوتوا العلم درجات "خدا مومنین را به درجاتی بالا می برد کسانی که صاحب علم شدند را به درجاتی بالا می برد این چه وقت شخص رفع درجات خدای متعال قرار می دهد وقتی که خودش را در این صحنه اندازد وقتی بیبنده خودم را صحنه عمل قرار ندهم این ایمان درصفحه ذهن انسان بایگانی می شود ظهور و بروز نمی کند و این عالم عالمی است که خیلی ایمان بروز نمی کند فقط در عمل ما در عالم دیگر اصلا عالم ظهور باطن است "یوم تبلی و السرائر" باطن ها آشکار می شود ایمان برای خود مومن و برای دیگران به هرحال ظاهر می شود مومنین همدیگر را می بینند به ایمانشان "یسعی نورهم بین ایدیهم و بایمانهم "نورشان ایمانشان جلوتر از خودشان می رود آن عالم است اما چون این عالم، عالم امتحان است این ایمان مخفی است در دل عمل ظهور دهنده آن است حالا هرچه این عمل منطبق با دستورات خدای متعال باشد و آن انگیزه ها هم انگیزه های الهی باشد انسان همواره در مسیر کسب سود است "ان الانسان لفی خسر الاالذین آمنوا و عمل الصالحات" که اینجا ما باید درجهت کسب درجات باشیم این تا خدای متعال با اسم رفیع و درجات "رفیع الدرجات "یکی از اسامی خدای متعال است با اسم "رفیع الدرجات" این درجات را در وجود ما ظهور بده آن وقت در عالم برزخ برای انسان ظهور پیدا میکند در عالم قیامت دیگر ظهور کامل تر پیدا می کند لذا این نکته که مقدمه عرض کردم خیلی مفید و لازم است در جلسات دیگر هم همواره توجه کرد که صفات نفسانی هم به همین صورت است صفات نفسانی هم تا در عرصه عمل ظهور و بروز نداشت هباشد آن نقش کمال دهندگی به انسان یا افول انسان را ایفا نمی کند این صفت تواضع در عمل ظهور پیدا نکند این نفس انسان را در برابر حق خاضع نشان نمی دهد آن وقت آن کمال را پیدا نمی کند اگر این طور نباشد در عالم دیگر انسان متکبر که ابا می کند از پذیرش حق، ابا می کند از خضوع در برابر حقوق دیگران این را خدای متعال در روایات هست که مانند مورچه ظاهر می شود به صورت مورچه که زیر دست و پا قرار می گیرد آن وقت اعضا و جوارح روح برای حق انسان به خودش حضرت اول بیان می کند چون به هرحال آن حقوق دیگر از اینان ظهور و بروز می کند حق زبان را طرح می کردی که نقش عجیبی دارد زبان در جهنمی کردن انسان یا بهشتی کردن او این آیه ای که خواندم حضرت موسی (ع)خدای متعال عرضه می دارد خدایا سینه من را منشرح کن باز کن که بتوانم سخن صحیح در برابر فرعون بگویم که خودت فرمودی "فقولا له قولا لینا و لعله یتذکر و او یخشی" این قول چقدر تاثیر گذار است حجت را تمام می کند حق را بازگو می کند کسانی که طالب حق هستند با شنیدن یک قول حق چه تحولی در درونشان ایجاد می شود و راه خود را می گیرند و می روند این قول خیلی تاثیر گذار هست از هر نفسی که ظاهر بشود همان مقدار تاثیر می گذارد منتهی طرف مقابل هم باید قابل باشد آن صحابی که اهل یمن بود پیغمبر را ندید و زیارت نکرد اما فرمایش حضرت به گوش او رسید اویس قرنی از جان پذیرا بود گرفت و رفت از اولیای الهی شد و در رکاب حضرت علی شهید شد و نبی اکرم فرمود من بوی یمن را از این سخن خیلی تاثیر گذار است لذا بحث ما در این به هرحال حقوق انسان و حقوق سخن است بر خود انسان که انسان را ضایع می کند یا سر بلند می کند گناهان متعدد در جلسات گذشته عرض کردیم حدود 12 گناه ثبت شده و بعضی از گفتاری که این ها هم از جهات اخلاقی تاثیر نا مطلوب رو حی می گذارد اگرچه گناه برای او نوشته نمی شود اما اعمال زبان بیشترین به هرحال اعمال نسبت به اعمال و جوارح دیگر که در جلسه گذشته بحث غیبت که از گناهان کبیره است را عرض کردیم و بحث دروغ را که حالا اجمالا بود دروغ این است که شخص یک سخنی بگوید با توجه به اینکه واقعیت ندارد و طرف مقابل را در واقع می خواهد به مشکل بی اندازد چه بسا شخص مسئولیتی داشته باشد و نقشی ایفا می کند پیغمبر (ص)فرستادند بعضی ها را بروند زکات جمع کنند و قتی که طرف رفت با هم یه مقداری کدورت داشتند از آن کسی که خلاصه آمده بود این خلاصه نداد به واسطه که برساند به دست نبی اکرم آمد به دروغ گفت یا رسول الله این شخص مرتد شده تا اینکه نبی اکرم حکم ارتداد را بر او جاری کند بلافاصلا جبرئیل نازل شد که "ان جاءکم فاسق فتبینوا ان تصیبوا "این قضیه دو وجه دارد که بعد به اشاره می کنیم یکی تهمت یکی دروغ است و از آن جهت هم یکی از گناهان کبیره هست حالا آن دروغ تاثیر نا مطلوبی می خواست بگذارد جبرئیل نازل شد یا رسول الله ترتیب اثر ندهی کسی را فرستاد که مطمئن بود که ایشان وجاهتی دارد نزد آن شخص و او گفت این شخص از مومنین است فقط به این واسطه مطمئنم که در جاهلیت ،در وادی شرک بوده لذا به او زکات را نمی دهد "ان جاءکم فاسق نباء فتنبیوا ان تصیبوا قوما بجهاله "شما تحقیق کنید ،برخورد نکنید این دروغ مخرب است در جان انسان ودر جامعه لذا تاثیرات خیلی ناگواری بیان شده در روایات ما بطور متعدد که اقسامی دارد که ان شاالله اشاره می کنم در درس آینده بعضی از روایات را هم عرض خواهیم کرد
صیرفی :محضر قرآن مشرف می شویم و باز می گردیم و بخش پایانی را خواهیم شنید .آیات 25تا 28سوره مبارکه طاها را باهم شنیدیم آیاتی که خیلی ها عادت دارند ابتدای سخن و تصمیمیات و کارها و برنامه های مهم با این آیات کارشان را شروع کنند و این شرح صدراین آسانی و این گره گشایی روزی همه ما قرار دهد .
آیت الله تحریری:بعضی از اقسامش به هرحال رفع شدنی نیست به هرحال دروغ اقسامی دارد یکی دروغ بستن به خدا و رسول و ائمه که در آیات قرآن کریم این بسیا ربه آن خلاصه نکوهش شده "من اظلم ممن افتری الله علی الله کذب او کذب بایاته آنه لا یفلح الظالمین "دومین سوگند دروغ خوردن که گاهی در بین رایج است برای اینکه حرف خودمان را به کرسی بنشانیم طرف مقابل را به یک مطلبی خلاف واقع جلوه دهیم و عوتا هم برای رسیدن به امور دنیایی است اینگونه به هرحال دروغ گفتن انسان مومن در زندگی ایمانی مبتلا به دروغ نمی شود از طریق دروغ نم یخواهد زندگی دنیایی اش را اداره کند چون دروغ یک وجه ای از نفاق است ظاهر آن خوب است با طن آن خراب است لذا قرآن کریم از ویژگی ها ی منافقین در سوره مجادله این را بیان می کند که این عده مغضوب خدا هستند از حزب شیطان هستند این ها بهشان دروغ می گفتند تا اینکه با اینان معامله ایمان کنید در قیامت هم اینان دروغ می گویند یعنی این دروغ گویی ملکه شده است لذا روز قیامت هم که روز ظهور حقایق است این شخص نمی تواند این طبیعت را از دست بدهد قرآن کریم می فرماید "یحلفون بالله لکم یضروکم الله "اینان به خدا قسم یاد می کنند همانطور که برای شما قسم یاد می کردند خیال می کنند آن جا هم می شود نوعی امور را مشوش کرد و برای خدا هم دروغ گفت درقرآن کریم می فرماید عده ای از مشکرین به تعبیر ما در مقابل خدا هم دروغ می گویند" والله ربنا ما کنا مشرکین "به خدا قسم یاد می کنند که ما مشرک نبودیم اصلا نفاق پیچیده است این انسا ن است که یک وجود پیچیده ای دارد که این خاصیت در اعمال و رفتارش ظهور می کند و آن کسی که د رمسیر ایمان واقعی باشد جان به جان هم بشود دروغ نمی گوید مگر در بعضی جاها که دروغ استثنا شده این که با زهم احقاق حق درآن باشد یعنی اگر من دروغ بگویم جان مومنی حفظ می شود آبروی مومنی حفظ می شود این جا استثنا است د ربعضی مواقع راست گفتن درست نیست آنجا که راست گویی من موجب شود بین دو نفر شکاف ایجاد شود برای اصلاح بین دونفر زن و شوهر مثلا بیاید به یکی بگوید این آقا بگوید این خانم چقدر از شما تعریف می کند به خانم هم بالعکس که از این طریق اصلح حاصل شود چون این ها جنبه های حق دارد این جنبه ظاهری قبح را می پوشاند و در واقع آن قبح دیگر نیست بنابراین این اقسام دروغ هم به این شکل هست که باید توجه کنیم یکی از اقسام که خیلی باید توجه شود و نکوهش شده گواهی دروغ است که انسان در محکمه وجه ظاهر ایمانی عادل نشان بدهد اما درباطن دارد گواهی دروغ می دهد و می خواهد کسی که حق ندارد راصاحب حق کند و آنکه باطل است را با باطل به سوی حق جلوه دهد این مسائل در جامعه رایج است که اگر ما باطن آن را ببینیم جر در دنیایی چیزی ندارد که بالطبع گواهی دروغ را می دهد این روایت که نبی اکرم فرمود کسی که به ضرر مسلمانان یا کافر، کافر هم باشد یا هریک از مردم گواهی دروغ بدهد با زبانش آویزان می شود و با منافقان در طبقه پایین جهنم محشور می شود این تاثیر ناگوار آخرتی است علاوه بر تاثیرات اجتماعی که انسالن را دو رو بار می آورد
صیرفی:الهی چنان کن سرانجام کار تو خوشنود باشی و ما رستگار