یاد خدا 3 اسفند 1400
رساله حقوق امام سجاد علیه الاسلام با حضور آیت الله تحریری (متن برنامه یاد خدا 3 اسفند 1400)
صیرفی:الذین آمنوا وتطمئن قلوبهم بذکرالله الی بذکرالله تطمئن القلوب
برخیز برات عاشقی داده خدا احسان قدیم را فرستاده خدا در کوچه روزگار غم هست ولی آرام کند دل مرا یاد خدا
سلام خدا بر پیامبر رحمت و خاندان پاک ومطهر ایشان اللهم صل علی محمد وآل محمد
سلام خدا بر امام مهدی عج الله تعالی فرجه شریف وسلام خدا به شما اهالی ارجمند یادخدا وقتتان بخیر خیلی خوش آمدید
این ایام همه مبارک هست و همه نور هست ماه رجب و شعبان که قرار می‌گیریم مقدمه ورود به ماه مبارک رمضان هست با افتخار یادخدا را امروز در خدمت سرور ارجمندم استاد محترم اخلاق عزیزمان حضرت آیت‌الله تحریری بزرگوار آغاز خواهیم کرد حاج آقا سلام علیکم و رحمه الله
آيت‌الله تحریری:سلام علیکم ورحمه الله وبرکاته
صیرفی:خیلی خوش آمدید خدارا شکر که رفع کسالت شده خدا را در این ماه رجب سوگند می دهیم که همه مریضان لباس عافیت بپوشد و شفای عاجل آنها را آرزو می کنم.
رساله حقوق امام سجاد عنوان درسی هست که خدمت استاد خواهیم بود و کتاب خود استاد هم در این زمینه نوشتاری هست بر شرح رساله امام سجاد(ع) خلاصه ای از جلسه گذشته را با هم مرور می کنیم و برمی گردیم کلاس درس امروز را آغاز می کنیم
خلاصه جلسه گذشته:
گاهی بعضی ها که اهل نماز و نماز شب هم هست اما کنترل درستی ندارد و وقتی ناراحت می شود هرچه از دهانش بیرون می آید به همسرش و ديگران می دهد و این از موارد شاخص گناه هست که عقوبت دارد و علی (ع) انسان متقی بعید است بدور است .
یاعلی برترین جهادها ،جهاد کسی هست که نمی‌خواهد به کسی ظلم کند یعنی ما در حرکت اجتماعی قصد نداشته باشیم به کسی ظلم کنیم و حقوق او را نادیده بگیریم بعد فرمود کسی که مردم از زبان او می ترسند این اهل آتش هست و فرمود یا علی بدترین مردم کسی هست که ديگران او را اکرام می کنند و بزرگ می دارند مبادا که گرفتار بد زبانی او شوند
صیرفی:۳۰۰۰۰۷۲۰مسیر ارتباط پیامکی ما و شما هست همین طور yadekhoda_qtv @ در صفحه مجازی هم صفحه یاد خدا هست که می توانید استفاده کنید و از آرشیو و خلاصه برنامه که آقای حسین زاده عزیز تهیه کننده محترم برنامه و همکاران ایشان انتخاب می کنند و خوش سلیقه گی می کنند خیلی مناسب هست برای هدیه های فضای مجازی و به اشتراک گذاری و سهیم بودن در ثواب این اتفاق مبارک حاج آقا با افتخار محضر حضرت عالی هستیم
آیت‌الله تحریری:بسم الله الرحمن الرحیم الحمدالله الله رب العالمین وصل الله الی محمد وآل طاهرین و لعن الله الی اعدائهم اجمعین بحث ما در توضیح رساله امام سجاد علیه السلام بود که حضرت بعد از بیان حق خدای متعال که بندگی او هست در جمیع شئون زندگی که انسان و همه موجودات اگر خوب دقت کنیم جز اظهار بندگی و خضوع به درگاه بی نیاز مطلق خدای متعال ندارند و این احساس نیاز وجود همه موجودات عجین شده است و لحظه ای نمی توان وجودی را تصور بکنیم از موجودات مخلوقی که در برابر ذات اقدس الهی اظهار وجود و خضوع و ذلت وجودی نداشته باشد منتهی همه موجودات یک ابعاد خاصی دارد که به طور خاص خدای متعالی برای بندگی خود آفریده هست به لحاظ آن مرتبه وجودی شئون گوناگونی برای این حق بندگی برای انسان مطرح شده هست یعنی چون یک موجود آگاه هست که این آگاهی در تمام فعالیت های مادی جسمانی و فعالیت های درونی اش همه این ها ظهور و بروز دارد منتهی این فعالیت ها بستگی دارد به آن نحوه توجه ما به این فعالیت ها و نحوه توجه به وجود خودمان لذا هر مقدار این توجه واقع بینانه باشد این انسان در برابر آن حقیقتی که از او اظهار وجود ظاهر می شود انبیا و اولیا در همه شئون این حق بندگی را به تمام و کمال اظهار می کنند یکی از جنبه هایی که در حق بندگی خدای متعال اعضا و جوارح هست عرض شد همه شئون انسان با این حقیقت توام هست لذا ویژگی انسان این می شود که همه فعالیت های ریز و درشت وجود او هم این اظهار خضوع در برابر فرمان الهی قابلیت تحقق را داده است سخنان انسان اگر با این عنوان ظهور پیدا کند بالاترین مقام را نزد پروردگار ایجاد می‌کند لذا ملاحظه کنید حضرت بعد از طرح کلی بندگی حق نفس را بیان می کند نفس انسان بهره خاصی بر عهده دارد
در برابر معبود قابلیت برای این اظهار کوچکی اظهار خضوع دارد و اگر این اظهار نباشد به او اعتنایی نمی‌شود یکی از جنبه های اظهار حالت دعا هست که در ماه رجب می‌بینیم که دعاهای متعدد از اولیا بیان شده که این ابعاد وجودی انسان را در برابر کمال مطلق الهی بیان می کند این دعا بیان می کند که بعدی از عبودیت به انسان می‌دهد دعا در قلب زبان ظاهر می شود لذا به این مناسبت اشاره ای کردیم به ماه مبارک رجب و دعاهایی که ائمه در قالب دعا همه شئون روابط وجودی ما را با خدای متعال بیان می کند.
سراپا انسان را اظهار شیفتگی کند به معبود که ما بدانیم در چه عالمی قرار داه و خدا ما را در چه نعمت هایی قرار داده و لحظه ای نمی‌توانیم از لطف خدا خارج شویم هر چه دراین وادی وارد بشویم مدام به حیرت دچار می‌شویم " ان الدعا و البلالیتوافقان الی یوم القیامه ان دعا لیرد البلاء و قد ابرم و انحسرت دون ادراک عظمته خطائف ابصار الانام"
ائمه در قالب این دعاها آن اظهار خضوع ها را برای ما بیان کردند که یکی از نعمت های پرودگار متعال در ماه رجب هست که رحمت سرازیر می شود در قالب این دعاها بر ما ظاهر شده بعضی از این دعاها حقایق عمیق توحیدی را برای ما بیان می کند از ناحیه مقدسه آمده که" بسم الله الرحمن الرحیم اللهم انی اسئلک بمعانی جمیع ما یدعودک به ولاه امرک المامونو علی سرک مستبشرون بحق" غرض این هست که امام علیه السلام این حقوق به تمام معنا برای معنا برای ما بیان می کند و خود در مقام اظهار همه این حقوق قرار گرفته که بعد حق انسان حق زبان او هست در جلسات گذشته به بعضی از آن وظایف زبان که باید واسطه انجام آن وظایف آن حق، حق بندگی را ادا بکند که در مقابل آن اگر به این وظایف عمل نکند آن حالت تمرد را حالت سرکشی را نسبت ذات اقدس الهی از این طریق ظهور داده است هر یک از این اعضا و جوارح ما یک با انجام وظایف خضوعی را در برابر ذات اقدس الهی در شئون گوناگون زندگی ابراز می کند از این نظر ملاحظه می کنیم در بین اعضا و جوارح بیشترین حقی که بر عهده انسان آمده و انسان را به پیشگاه قدس الهی سعود می دهد زبان هست در مقابل آن این زبان هست که با کمترین عمل انسان را از آن مقام قدس ربوبی سقوط می‌دهد و جهنم می کشاند لذا توجه به محتوای زبان خیلی برای ما اهمیت دارد و بیشترین محتواها را در دستورات شرع مقدس به زبان داده شده که ما به بعضی از مباحث پرداختیم در روابط اجتماعی در روابط خانوادگی و دوستانه یک مرتبه می‌بینم یک سخن لطیف گفتم چه انقلاب در دیگری ایجاد می کند و خود انسان متحول می شود و در مقابل یک سخن نابجا طرف ساقط می کند از دید خدا شخصی داشت کنار امام صادق علیه السلام راه می رفت و غلامی هم کنارش بود و هر چه می توانست به او بدی می کرد و حرف بدی از زبانش بیان شد حضرت فرمود تو از دید من ساقط شدی تا آخر عمر حضرت با ایشان سخن نگفت چون این زبان نشان دهنده این هست که شخص چقدر قیمت دارد طرف مقابل برای او چقدر قیمت دارد و خودش چقدر قیمت دارد بنابراین فعالیت ها نشان دهنده آن شخصیت انسان که در قالب سخن گفتن یا شنیدن که در جلسه بعدی عرض می کنیم که بیانگر این هست که نفس انسانی چه جایگاهی دارد که در این شئون گوناگون ظاهری ظهور و بروز می کند
صیرفی:محضر قرآن مشرف می شویم و برمی گردیم بخش پایانی فرمایشات استاد را استفاده خواهیم کرد .فرمودند خیلی به زبان توجه کنیم یکی از اعضایی که حقوقش بسیار مهم هم هست و اثر آن هم بسیار می تواند خانمانسوز و از طرفی هم می تواند انسان را بالا ببرد ورشد بدهد فرمودند:جرمه صغیر و جرمه کبیر
آیت‌الله تحریری:حالا در این قسمت پایانی بحث چند مورد را از مواردی که در جاهای دیگر نیاز به توضیح دارد در این مباحث فقهی به آن اشاره شده که به آن اشاره می کنم که توجه شود امر به معروف و نهی از منکر که از کارهای مهم زبان هست و دوم شهادت دادن در دادگاه هست که برای احقاق حق یک شخصی من اگر اطلاعی دارم باید وارد در دادگاه شوم و شهادت بدهم که اگر شهادت داد توابع بر عهده انسان دارد دیگر ارشاد جاهل هست و دیگری مبارزه با بدعت ها هست که همین جهاد تبیین ،جهاد تبیین یکی از ابعاد آن این هست که اگر کسی آگاهی از بدعت های در دین پیدا می کند حتما باید با بدعت ها از طریق زبان که یکی از راه ها هست مقابله کند دیگری اصلاح ذات بین هست که در فرمایش امام علی به فرزندان فرمودند که از جد شما شنیدم که اصلاح ذات بین از بیشتر اعمال عبادی انسان آثارش بیشتر هست یعنی نباید از این قبیل امور مخصوصا در روابط خانوادگی ما از آن غفلت کنیم دیگری نصیحت مشورت کننده کسی که از انسان مشورتی می‌گیرد اگر آگاهی دارد این نصیحت کردن یکی از صفات انبیا هست که در قرآن از اوصاف عده ای از انبیا را بیان کردند نکته بعدی توجه به قضاوت در زبان هست که انسان در فعالیت خانوادگی خیلی توجه داشته باشد که با کمترین سخن حکم کردن یک مرتبه حقی را ناحق می کند یا به هر حال آبروی کسی را با هر حال می ریزد و در روایات دفاع از حق مظلوم یکی از وظایف زبان هست که نباید ما در فعالیت های اجتماعی از آن غافل شویم و دیگری یاد اولیا الهی کردن ذکر فضایل اولیا الهی را داشتن به هر حال لعن و نفرین بر دشمنان اهل بیت دشمنان دین خود این ها هر کدام تاثیر مثبتی در روح انسان می گذارد در بعضی مواقع انسان برای اثبات حق اگر توان ورود در استدلال را دارد باید از طریق استدلال حق را به دیگری برساند اگر توان آن را ندارد از طریق جدال احسن "ادع الی سبیل ربک بالحکمه و الموعظه الحسنه و جادلهم بالتی هی احسن" که این دعوت به سوی حق این ابعاد مختلفی دارد که خیلی از مقامات ائمه و انبیا با این جایگاه دعوت آمده که این ماه هم رجب که ماه بعثت نبی اکرم هست بعثت با دعوت همراه هست که تا آخرین مراحل بعثت و مقام امامت با مقام دعوت همراه بوده که در همه شئون ائمه آن مقام دعوت الی الله را که بعنوان و" داعیا الی الله باذنه و سراجا منیرا "را برعهده داشتند که ما هم می توانیم بر اثر تبعیت از اولیای الهی با آگاهی از این شئون و وظایفی که از ابعاد مختلف نمونه های که برای وظایف زبان به عرض رساندیم این هارا به هر حال استفاده کنیم و اگر یک وقت به هر حال یک جنبه مثبتی بر عمل زبان مترتب نشد آنجا هست که مسئله سکوت بر سخن گفتن ترجیح دارد که فرمودند موجب می شود که انسان وزر وبال سبک شود و چقدر برای سکوت اجر و پاداش بیان کردند که در صورتی است که انسان نتواند با سخن گفتن آن وظایفی که بر عهده آمده است بر روابط اجتماعی ایفای وظیفه بکند آنجا سکوت ثوابش بالاتر از سخن گفتن خواهد بود اجمالا در این جلسه خواستیم جمع بندی کنیم از مباحث گوناگونی د جلسه گذشته قابلیت برای گستردگی را دارد اما چون مقداری بحث جمع بندی شود به وظایف دیگر اعضا و جوارح برسیم بحث را به این مقدار محدود میکنیم که در این رابطه کتاب هایی بطور خاص در وظایف واجب و حرام زبان نوشته شده که عزیزان با مراجعه به این کتب آگاهی داشته باشیم و مواظبت نسبت عمل زبان او دست ندهیم ما "یلفظ من القول الا لدیه رقیب عتید"
صیرفی:خیلی متشکرم کنار کتبی که استاد فرمودند کتاب معراج السعاده وگیاهان کبیره مرحوم دستغیب می تواند کار گشا باشد و نسخه عملی باشد
آیت الله تحریری:هر روز مواظبت کنید که عمل جریان پیدا کند که این زبان ما هرز نرود تا جان انسان به هرزه نرود
صیرفی:از لطف و آقایی شما ممنونم و همراهی شما هم متشکرم و خدا به موالید ماه رجب الهی چنان کن سرانجام کار تو خوشنود باشی و ما رستگار
