یاد خدا 25 اسفند 1400

تاریخ انسان در قرآن با حضور دکتر محسن میرباقری (متن برنامه یاد خدا 25 اسفند 1400)

صیرفی:بسم الله الرحمن الرحیم الذین آمنوا وتطمئن قلوبهم بذکرالله الا بذکرالله تطمئن قلوب

اللَّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الحُجَةِ بنِ الحَسَن صَلَواتُکَ علَیهِ و عَلی آبائِهِ فِی هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِی کُلِّ سَاعَةٍ

وَلِیّاً وَ حَافِظاً وَ قَائِداً وَ نَاصِراً وَ دَلِیلًا وَ عَیْناً حَتَّى تُسْکِنَهُ أَرْضَکَ طَوْعا وَ تُمَتعَهُ فِیهَا طَوِیل

برخیز برات عاشقی داده خدا *احسان قدیم را فرستاده خدا*

*در کوچه روزگار غم هست *ولی آرام کند دل مرا یاد خدا*

سلام خدا بر پیامبر رحمت و خاندان مطهر و پاک ایشان

" اللهم صل علی محمد و آل محمد وعجل فرجهم "

سلام خدا بر حضرت امام مهدی(عج) الحمدالله رب العالمین که خدا به ما فرصت داده تا در نیمه شعبان دوباره نفس بکشیم سر سفره مهدی آل محمد (عج) خدا را شاکر هستیم و محضر حضرت مهدی خدمت می کنیم وسلام خدا برهمه شما و

اهالی ارجمند یاد خدا ،وقتتان بخیر عید تان مبارک باشد خیلی خوش آمدید.

محضر سرور ارجمندم یکی از فرزندان حضرت زهرا (س) استاد محترم حوزه و دانشگاه جناب دکتر سید محسن میرباقری عزیزهستیم سلام علیکم خیلی خوش آمدید.

استاد میرباقری: سلام علیکم ورحمه الله و برکاته هم به شما وهم به بینندگان عزیز

و تبریک عرض می کنم خدمت شما و همه عزیزان میلاد مقدس حضرت بقیه الله اروحنا له الفدا

بسم الله الحمن الرحیم *هو الله الذی لا اله الا هو عالم الغیب وشهاده هو الرحمن الرحیم*با صلوا ت و سلام بر محمد وآل محمد وبر حضرت بقیه الله اروحنا له الفدا حضور یکایک شما عزیزان عرض سلام و تهیت دارم و عنایات ویژه پروردگار متعال را که دراین لحظات در خدمت شما و همگی در محضر قرآن هستیم خاضعانه از درگاه او خواستارم. از خدا درخواست می کنیم خدایا محبت خودت و محبت ولی خود امام عصر(عج) را در قلب ما زیاد بگردان تا بتوانیم منتظر او باشیم ان شاءالله وخالصانه کار کنیم.

صیرفی: متشکرم از حضور شما و قبول دعوت سفره پر رزق قرآن کریم تاریخ انبیا

و انسان در قرآن کریم موضوع بحث است که در خدمت جناب میرباقری هستیم.

رسیدیم به جناب موسی (ع)و خلاصه ای که از آن جلسه ببینیم.

خلاصه قسمت قبل :

اگر به زندگی خودمان دقت کنیم یک جاهايی دعا کردیم بعد دیدیم عینا برآورده

شده اگر یک مواردی برآورده نشده آن هم اجابت دیگری پشتش است خدا گاهی یک چیز بهتری به انسان می دهد. گاهی با تاخیر می دهد ولی دستی بالا نمی رود که جواب

نگیرد. وعده دادیم به مادر موسی به آن وعده عمل کردیم،ما برگردیم در زندگی خودمان دقت کنیم خیلی وقت ها وعده های خداوند را محقق می بینیم به ما گفتند مثلا

شما به خدا توکل کنید دست ازحرام بردارید ما از حلال آنچه برای شما لازم باشد

تامین می کنیم.

کسی که این کار را انجام دهد موفق است.آنچه که از زندگی حضرت موسی فهمیده می شود این است که می رفتند و به بنی اسرائیل رسیدگی می کردند خصوصا طوری که در هر دو طایفه هم بودند هم در دربار فرعون بودند از آن طرف هم مادرشان از بنی اسرائیل بود طبیعی است که رفت آمد داشتن دیگران به عنوان دایه

می شناختند ولی مادر واقعی حضرت موسی بود دائما رفت و آمد داشتند و طبیعی است که در جریان مشکلات بنی اسرائیل قرار گرفته باشد این بود که خیلی رسیدگی می کردند به بنی اسرائیل قرآن خیلی خلاصه بیان می کند.

ولی حضرت موسی(ع) ارتباط برقرار می کرد افرادی را در بنی اسرائیل انتخاب

کردند که واسطه باشند بین ضعفا و فقرا از طریق آن ها رسیدگی می کردند.

صیرفی: خیلی ممنون که همراه هستید و یاد خدا را انتخاب کردید و قرار هست این لحظات را به ذکر خدا مشغول باشیم

با فرستادن سوال ، پیام ها ، انتقاد و پیشنهاد، کمک کنید به برنامه.

30000720مسیر ارتباط پیامکی ما و شما هست تکرار این حرف برای این هست که مشتاق شنیدن و خواندن صدای شما فرمایشات و پیامهای شما هستیم چه به صورت پیامکی و همین طور شماره تلفن 162 روابط عمومی سازمان صدا و سیما در صفحه مجازی که این روزها هم اقبال شما به صفحه یاد خدا بیشتر شده به آدرس:

@ yadekhoda_qrtv

استاد میرباقری: داستان حضرت موسی (ع) و فرعون را در سوره قصص با همین عنوان بیان می کند*نتلوا علیک من نبا موسی و فرعون بالحق*جریان دو قطب همیشه در عالم وجود داشته در زمان حضرت موسی خیلی بارز بود ولایت خدا و ولایت شیطان راه خدا و راه شیطان و شرک این ها همیشه با هم در تقابل بوده اند

تا آخر هم این جریان ادامه خواهد داشت داستان پیامبران را قرآن می فرماید*لقد کان

فی قصصهم عبره لاولی الالباب*این ها درس است باید این داستان ها را ببینید .

و ما می بینیم که خداوند با اولیا خود چه کرده و چگونه آنها را به نتیجه رسانده است با دشمنان چگونه سخت خداوند برخورد کرده و الان هم همان برنامه هست کسانی که با انبیاء الهی در افتند انتظار عاقبت خوبی را برای خودشان نداشته باشند داستان حضرت موسی(ع)رسید به آیه 15 قصص در قرآن زیاد ذکر شده ولی در سوره قصص به صورت های فهرست از موارد مختلف ذکر می کند از بدو تولد حضرت موسی تا رسالت و درگیری با فرعون و پایان کار ایشان.

آیات 15و 16 عرض کردیم آن بود که حضرت موسی(ع)وارد شهر شدن حدیثی

هست از امام باقر(ع)که بنی اسرائیل انتظار حضرت موسی(ع) را می کشیدند من

خلاصه حدیث را عرض می کنم این حدیث را " تفسیر صافی نقل می کند از کمال الدین مرحوم صدوق صفحه 149

یک شب مهتابی بود قوم بنی اسرائیل می روند پیش یکی از بزرگان که ما تا کی باید عذاب بکشیم منجی ما کی خواهد رسید،این بحث ها خواهد بود تا منجی شما یک جوانی است از فرزندان لاوی از نسل حضرت یعقوب است اسم او موسی بن عمران جوانی است کشیده قد با موهای مجعد همین طوراین شیخ بزرگ داشت این صحبت ها را می گفت حضرت موسی بر مرکبی سوار بودند آمدند پیش این ها پیش این ها ایستادند آن شیخ سرش را بلند کرد دید

نشانه هایی که دارد می دهد در ایشان است به او گفت که اسم شما چیست؟ گفت:موسی. پسر کی هستی؟ گفت:ابن عمران. دید همه نشانه درست هست پرید ودست حضرت موسی(ع) را گرفت .

شروع کرد به بوسیدن حضرت هنوز جوان بود و می خواست خدمت کند به بنی اسرائیل مردم که این کار شیخ را دیدند دست پای موسی را شروع کردند به بوسیدن.

حضرت از بین این جماعت شیعیان خودش را انتخاب کرد شاید اینجا شیعه کسانی بودند که ماموریت پیدا کردند کارهای حضرت را در بین قوم انجام بدهند.

تا اینکه یک شب سر زده وارد سر شدند ،درگیری یکی از بنی اسرائیل را با سر آشپز فرعون دیدند او کمک خواست حضرت رفتند

جلو نشد مصالحه بشود،طرف همچنان می زد بنی اسرائیلی را که حضرت مشتی به او زدند و او مرد.

در این حدیث امام رضا(ع) بیان شده آن مشت را با اجازه خدا زدند یعنی دفاع از مظلوم

است نمی دانسته کشته می شود،اگر درگیری قرار بوده که به کشتن آن بنی اسرائیلی برسد مظلومی باید کشته بشود باید دفاع می کرده است حتی طرف کشته بشود تصمیم حضرت اشتباه نبوده است روایت ازامام رضا(ع)" فوکزه موسی وفقضی علیه عدوه بحکم الله*این بحث را خلاصه ای بود از آن چیزی بود که قبلا گفتیم *قال هذا من عمل الشیطان انه عدو مظل مبین *اینجا یک بحثی دارد که درباره عصمت انبیا(ع) خیلی کوتاه داشته باشیم.

بنا بر اعتقاد بزرگان تشیع انبیاء الهی مقام عصمت داشته اند و آن ها از خطا هر گناهی و عمل خلافی مبرا بوده اند،جا دارد که همین طوری باشند به این نکته باید توجه کرد که وقتی خداوند کسانی را انتخاب می کند برای هدایت مردم باید مهتدی باشند*افمن یهدی الی الحق احق ان یتبع وامن لا یهدی*آن کسی که به حق هدایت

می کند شایسته است که ازاوتبعیت شود* امن لایهدی الا ان یهدی*مگر کسی خودش راه

به جایی نمی برد بین این دوتا از کدام باید تبعیت کرد.

این یک قائده است در قرآن از کسی باید تبعیت کرد که خودش راه را پیدا کرده باشد.

در کوه نوردی مبتدیان اشتباه می کنند ولی آن کسی که خیلی ورزیده شده اشتباه نمی کند یک عمری در این راه بوده است.

ما هم همین کار را باید بکنیم باید آموزشگاهی را دایر کنیم مدرسه یا دانشگاه و اولا می گردیم استعداد های مناسب را پیدا می کنیم برای معلمی بعد برای آن ها دوره می گذاریم اینها ورزیده شوند تا حرف حق را به بچه ها بگویند.

خدای تبارک و تعالى استعدادهای برای رسالت انتخاب می کند دوره های را هم برای آنها می گذارد اینها پاکیزه باشند اعتقاد ما این است که انبیاء معصوم بوده اند

چون وحی الهی را بگیرند و به مردم ابلاغ کنند اگرجایزالاشتباه باشند در وحی هم ممکن است اشتباه کنند. درباره پیغمبراکرم به طور خاص قرآن مقام عصمت فوق العاده ای را بیان می کند که همان عصمت 13 معصوم دیگر در کلام شیعه و دراعتقادات ما وجود دارد 14 نور عصمت و طهارت ،اول عصمت کلامی برای پیغمبراکرم قائل هستند.

*و ما ینطق عن الهوی* ان هو الی وحی یوحی*اول سوره نجم ان شاءالله درتاریخ زندگی پیغمبر اکرم این را به تفسیرعرض می کنیم.

صیرفی: محضر قرآن کریم سوره قصص آیات 16تا17

استاد میرباقری: درباره عصمت انبیاء عرض می کردیم پیغمبراکرم عصمت فوق العاده را قرآن مطرح می کند در سوره نجم سخن پیغمبر مبتنی بر وحی است

*و ما ینطق عن الهوی ان هو الی وحی یوحی* درآیات دیگری در سوره نساء آیه59

عصمت مدیریتی برای پیامبرمطرح می شود،*اطیعوا الله واطیعوا الرسول و اولی الامر منکم* وبه طور کلی آیات فراوانی که اطاعت پیغمبر را مطلقا واجب می دانند نشانه این است که خداوند ایشان را در مدیریت معصوم می داند.

وگرنه مطلق نمی گفتند اطاعت کنید، مثلا به ما گفتند از پدراطاعت کنید مگر آن

موقعی که فرمان به گناه می دهد آنجا اطاعت نکنید قید می خورد.

اگر گفتند مطلق است ازکسی اطاعت کنید معلوم است این آدم فرمان به خطا نمی دهد

سوم عصمت رفتاری درآیه21 سوره احزاب می گویند رسول خدا الگوی شما است.

*لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه*پیغمبر یک عصمت رفتاری دارد چرا می گویند عملتان را ازاو الگو بگیرید پس او نباید اشتباه کند،وگرنه قید مطرح می شد در خیلی جاها قید می زدند حضرت امام(رض) درجایی فرمودند اگرفقیهی گناه صغیره ای ازاو سربزند از ولایت می افتد یعنی فقیه آن مقام عصمت در او نیست عدالت را شرط می کنند ولی در امام معصوم

شرط نشده است معلوم می شود که این شرط در او هست ، هرگز اشتباه نمی کند.

در همه موارد همین طور است. و چهارم عصمت در وحی است که در آیه28 سوره

مبارکه جن می فرماید: وقتی می خواهد علوم غیبی برای پیغمبراکرم نازل شود، دو صف فرشته از جلو و پشت سر صف‌آرایی می کنند فضای قرنطینه ای ایجاد می کنند

شیاطین نتوانند نزدیک شوند،*لیعلم ان قد ابلغوا رسالات ربهم*باید روشن شود که رسالت خدا ابلاغ می شود، هم پیغمبر به این امر مطمئن می شود هم ابلاغ توسط

پیغمبر اکرم معصومانه باشد.

مقام انبیاء در این حالت هست ممکن است اینجا اشکالی پیش بیاید اگر آنها معصوم هستند چطوری می توانند الگوی ما باشند که معصوم نیستیم، می گوییم ما اگر آن ها را الگو بگیریم درجه رشدی که برای خود ما هست می توانیم به آن برسیم مثلا دریک ورزشکار دریک رزمنده در یک هنرمند آن کسی که در راس است و کاملا

ورزیده است می گویند او الگوی شما ،حال ممکن است آن کسی که زیر دست است

توان آن را نداشته باشد یا در وزنه برداری تا 500کیلو هم گفته شده بعضی ها

می روند حالا اگر جوانی وزن 50کیلو باشد می گویند او الگوی حالا هرچه تلاش کنم آن وزنه را نمی توانم بردارم می گویند بله ،ولی اگر مثل او عمل کنی استعداد

خود تو شکوفا می شود.

بنابراین انبیاء الگوی ما هستند درباره حضرت ابراهیم و پیغمبر اکرم ،این ها را خدا یک روشنی به آن ها داده که اصلا منزجرند از گناه ممکن است یک وقت تحریکات نفسانی باشد این ها بشرند مثلا یک دکتر در روستایی برود آب آنجا را بدهد آزمایشگاه بگویند این انگل دارد تشنه اش می شود هوس آب می کند اما نمی خورد چرا چون آلودگی را درک می کند مردم که نمی دانند می خورند.

انبیاء چون ظلمت گناه را می بینند این ها به هیچ عنوان اراده و فکر گناه نمی کنند.

دراین آیات درباره انبیاء ایراد گرفته شده که این ها با عصمت سازگاری ندارد

حال با این آیات که درباره حضرت موسی است که گفت و گویی که بین ایشان و فرعون می شود آنجا هم باز اشکال بر عصمت گرفته اند این دوتا آیه16و17

عبارات و کلماتی دارد که شب شده برای عصمت حضرت موسی می گوید:*رب انی ظلمت نفسی وفغفرلی*خدایا من به خودم ظلم کردم مرا بیامرز*فغفره له*یا پوشش بده کار من را خدا هم او را می آمرزد یا روی کارش را می پوشاند*انه هوالغفور الرحیم*خداوند آمرزنده است و مهربان یعنی حضرت موسی خودش می گوید "انی ظلمت نفسی" گناه ظلم بر نفس شما چطوری می گویید معصوم است.

می گویم این ظلم،ظلم برخود است نه ظلم به معنای گناه،گناه ظلم هم بر نفس ،ولی انسان

اگر کاری کرد خودش را به دردسر انداخت به خودش ظلم کرده است.

نمی گوید خدایا گناه کردم می گوید خدایا خودم را به دردسر انداختم چون می دانسته

در دربار با او دشمنی می کنند می دانسته منتظرند یک ایرادی از او بگیرند.

دائما پیش فرعون از او بد گویی می کردند می گوید من به خودم بد کردم غفران به

معمای پوشش است کفران هم باز تقریبا همین است یعنی حق پوشی ،گاهی به معنای

خوب به کار می رود زارع را قرآن می گوید کافر یعنی روی دانه را می پوشاند

کشت محقق شود *قال انی ظلمتو نفسی فغفرلی*بعضی ها می گویند ترک اولی بوده

ولی به نظرنمی آید به خصوص با این حدیث امام هشتم(ع) می گوید حتی ترک اولا

باشد وظیفه اش را انجام داده است خدایا به خودم بد کردم آمدم در معرکه ای وارد شدم الان درمعرض خطرهستم بعد به آن فرد نجات یافته می گوید برو و اینجا دیده نشو *هذا من عمل الشیطان*امام رضا(ع)می خواهد بگوید این درگیری کار شیطان است تو نباید درگیر می شدی، باید خودت را طوری کنار می کشیدی که در معرض قرار نگیری

ما تحت نظرهستیم مثلا شرایط حضرت موسی خیلی سخت بوده.

*قال رب انی ظلمت نفسی فاغفرلی و فاغفرله انه هوالغفور الرحیم* حالا این عبارت حدیث امام هشتم(ع) *قال رب انی ظلمت نفسی یقول قال امام رضا فرمود.یقول حضرت موسی اینچنین می گوید انی وضعت نفسی غیرموضعها

خودم را در شرایطی قرار دادم که نباید می دادم باید احتیاط می کردم *بدخول هذه المدینه* یا نمی آمدم به داخل شهرکه کار به اینجا بکشد که یک درباری فرعون

کشته شود حال اگر لو برود موقعیت من کاملا به خطر می افتد.

خدماتی که می کرده از بین می رود، جلوی همه چیز گرفته می شود البته خدا هم

می خواسته همین طوری بشود اینجا حضرت موسی پناه آورد به خدا و خدا پناه

داد و در ادامه خدا کاری می کند حضرت موسی از مصر برود .

صیرفی: خیلی ممنون از نگاه محترم شما بینندگان خوب و عزیزمان

خدایا به وجاهت مهدی آل محمد (ع)الهی چنان کن سرانجام کار تو خوشنود باشی و ما رستگار