یاد خدا 30 فروردین 1401

رساله حقوق امام سجاد علیه الاسلام با حضور آیت الله تحریری (متن و صوت برنامه یاد خدا 30 فروردین 1401)

بسم الله الرحمن الرحیم

صیرفی:الذین آمنوا وتطمئن قلوبهم بذکرالله الا بذکرالله تطمئن القلوب

اللهم رب شهر رمضان الذی انزلت فیه القران وافترضت علی عبادک فیه الصیام صل علی محمد وآل محمد وارزقنی حج بیتک الحرام فی عامی هذا وفی کل عام واغفرلی تلک الذنوب العظام فانه لایغفرها غیرک یا غفار و یا علام

سلام خدا بر پیامبر رحمت و خاندان مطهر و پاکشان اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم سلام خدا بر امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلام خدا به شما اهالی ارجمند یادخدا مهمانان خوب ماه خدا خوش آمدید قبول باشد طاعات و عباداتتان با افتخار محضر شریف شما هستیم و در محضر سرور ارجمندم استاد اخلاق عزیز و بزرگوارمان حضرت آیت الله محمد باقر تحریری ،سلام و علیکم ورحمه الله

آیت الله تحریری: سلام علیکم ورحمه الله و برکاته خدمت حضرتعالی و به جمیع بینندگان عزیز سلام عرض می کنم ان شاءالله خدای متعال با کرم خود اعمال و عبادات ما را به احسن وجه بپذیرد

صیرفی:خیلی ممنون از تشریف فرمایی حضرتعالی، ما خدمت سرور ارجمندم رساله حقوق امام سجاد علیه السلام و شرحی خود استاد بر این رساله نوشتند را مورد بحث و گفتگو قرار می دهیم باهم خلاصه ای از جلسه قبل را ببینیم برگردیم و امروز به ما وعده دادند که از حق روزه در رساله حقوق امام سجاد علیه السلام که اتفاقا همین روزها هست دانستن چقدرمقارن شده هست

خلاصه جلسه قبل:

فرمود "من اصبح لا یهتم بامور المسلمین فلیس بمسلم "مسلمان نیست اگر صبح بشود به فکر مشکلات مسلمانان نباشد بنابراین این حالت را باید داشته باشیم ولو اینکه خیلی هم موفق نباشیم اما خود این حالت تاثیر گذار هست عرض کردیم در توضیح بعضی روایات کسی که سعی کند ممکن است سعی هم بکنیم منتها سعی به جایی نرسد اما خود این حالت تاثیر معنوی خود، تاثیر عاطفی آن تعامل بین مومنین را تعاطف اینها را ما داشته باشیم که چقدر در روایات ما به آن سفارش شده است

به علی علیه السلام فرمود کسی که مرا و تو را چه در حال حیات و در چه حال ممات زیارت کند من تضمین می کنم که روز قیامت او را از شدائد آن روز نجات دهم تا این‌ که در درجه خودم قرار بدهم خیلی مقام هست مخصوصا آنها که مدینه مشرف می شوند حتما زیارت حضرت خدیجه و حضرت ابوطالب علیه السلام از دست ندهند که در حکم زیارت ائمه علیهم السلام هست

صیرفی:همچنان در خواست می کنم مسیر های ارتباطی را دنبال بفرمایید چه سامانه پیامکی ۳۰۰۰۰۷۲۰چه در فضای مجازی Yadekhoda_qtv@

که لطف شما به ما می رسد و چند وقتی هست که الحمدالله صفحه فضای مجازی رونق ویژه ای دارد و همراهی شما هم به لطف خدا خیلی چشم گیری شده شماره تلفن ۱۶۲روابط عمومی سازمان صداوسیما هست که می توانید از طریق تماس نظرات و سوالات را اعلام بفرمایید

آیت‌الله تحریری:بسم الله الرحمن الرحیم الحمدالله رب العالمین و صل الله علی سیدنا محمّد وآله الطاهرین و لعنه الله الاعداهم اجمعین یا ایهاالذین آمنو کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون

ماه مبارک رمضان هست و بر سر سفره معنوی فرمایشات امام سجاد علیه السلام هستیم امام سجاد علیه السلام بعد بیان حق بزرگ خدای متعال که بندگی خالصانه او در جمیع شئون زندگی است حقوقی را مطرح فرمودند که این ها از حق خدای متعال منشعب می شود که اولین حق کلی نفس انسان در ارتباط با ذات اقدس الهی و انسان اعضاء و جوارح دارد و در وادی دین دستوراتی بر او آماده هست دستورات عبادی و دستورات غیر عبادی که همه این ها تحت عبودیت خدای متعال داخل می شود عبودیت همه ما اظهار خضوع در برابر خدای متعال با اطاعت از فرامین حق تعالی هست منتها این اطاعت گاهی در یک اعمالی هست که قصد قربت هم جز آن است که این ها گفته می شود اصطلاحا عبادت آن دستوراتی که قصد غربت در انجام آن شرط نیست که اگر بدون قصد قربت هم با غفلت از توجه به خدای متعال انجام شود آنها مکفی هست و عبودیت معنوی عام تحقق پیدا کرده آن ها امور غیر عبادی و اصلاحا در فقه توسلی گفته می شود امام سجاد علیه السلام در میان عبادات حق نماز ،حق حج ،و حق روزه و صدقه را بیان می فرماید که ما غفلت کردیم در دو جلسه آینده این حق روزه را که بعدا حضرت بیان می کنیم و ما زودتر مطرح می کنیم به مناسبت این ماه مبارک رمضان، دو سه حق اینجا ماند که ان شاالله در آینده عرض خواهیم کرد چون در ماه مبارک رمضان هستیم بهره ببریم امام سجاد علیه السلام بیان بسیار عمیقی در ترسیم حق روزه بیان فرمودند که البته روزه ابعاد مختلفی دارد که هم به جهت وجوب شرعی که عبادت هست و هم از جنبه های اخلاقی و معنوی امام سجاد علیه السلام بطور کلی در این فرمایش خود به همه این ابعاد ما را متوجه کردند که ما به مقداری که البته به مقتضای این برنامه ها هست که عمدا گذرایی این وظایف را بیان می کنیم سعی می کنیم که ان شاالله بحثی از روزه و شرایط صحت آن و شرایط قبولی و موانع قبولی روزه و مراتب روزه عرض بکنیم حضرت می فرماید که حق آن است که شما بدانید این حلقه ای است که خدا بر زبان و گوش و چشم و شکم و شرمگاه انسان زده است تا انسان از آتش حفظ کند در این بیان حضرت به شرایط اولیه روزه که واجب هست اشاره می فرمایند که در رساله های عملیه این معنا بیان شده که روزه ماهیتش این هست که از طلوع فجر تا مغرب امساک کنند از اموری که مباح هست در ایام دیگر و بعضی از اموری که حرام هست در ایام دیگر مثل دروغ بستن به خدا و پیامبر که این در ایام دیگر حرام هست در این ماه بطور خاص به آن توجه شده است که روزه داری باید با دوری از این حرام همراه کنیم و خوردن آشامیدن ارتباط با همسر و اموری در رساله های عملیه بیان فرمودند که ان شاالله عزیزان ما ارتباط با رساله عملیه باید ما داشته باشند که یکی از مباحث ما ترغیب به واجبات اولیه شرع مقدس هست در شئون که فقها بیان کردند و آن واجباتی که در مباحث اخلاقی مطرح می شود که روابط گوناگون مطرح می شود د ادامه عرض خواهیم کرد

روزه یک عمل بسیار مهم هست که خدای متعال می فرماید در امت های گذشته هم واجب شده بود که در بعضی روایات هست که انبیا گذشته دارای این روزه ماه رمضان بودند ماه رمضان ۳۰روز هست یا ۲۹روز به هر حال قمری خاصی که این کلیت برای انبیا گذشته بطور قطع واجب شده بود و اساسا باید توجه داشته باشیم ماه های قمری یک ویژگی هایی های نزد خدا دارد که یک وظایفی در آن بر ما واجب شده مثل ماه رمضان که روزه داری و در ماه رمضان شرافتش این هست که علاوه بر روزه داری قرآن کریم در شبهای قدر نازل شده است و فضیلت دیگر ماه رمضان این هست که شبهای قدری که یک شب از آن مساوی هست با بهتر است از هزار ماه که در آن شب قدر نباشد بحث های بسیار مهمی هست که حتما بینندگان عزیز با مجالس دینی با مباحث دیگر هم آشنایی و ارتباط دارند که ما اینجا اشاره ای می کنیم این برنامه هم به نوعی در آستانه شبهای قدر پخش می شود توجه به فضائل شبهای قدر ما داشته باشیم که فرمودند شبهای قدر مخفی گذاشته شده هست که قدر آن را بدانیم پاس بداریم عظمت شبهای قدر را که یکی این هست که قرآن در شب قدر بطور کلی نازل شده "شهر رمضان الذی انزلت فیه القران "وسوره مبارکه قدر بطور خاص در رابطه با نزول قرآن در شب قدر هست نسبت به ماه رمضان و آیات اول سوره مبارکه دخان هم به این معنا دلالت می کند که انا انزلنا فی لیله مبارکه"از این نظر فرمودند تا وقتی این عالم برقرار هست شب قدر هم برقرار هست و در راستای همین چون دین الهی دین اسلام تا قیامت بر پا هست دین واحد جهانی است قرآن هم همواره زنده هست این ها باهم ارتباط دارد در شبهای قدر ملائکه و روح نازل می شوند که این را فرمودند این ملائکه روح مستمر هست بر چه کسی نازل می شود در شهرهای قدر در ماه رمضان ا اینجا فرمودند شما سوره قدر بر امامت ما امامت ائمه علیهم السلام استدلال کنید که بر وجودهای عادی نازل نمی شوند به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و کسی که در از جهت شان مقام معنوی در ردیف پیامبر باشد که آن امام هست در زمان ما بر قلب مطهر امام زمان عجل الله ملائکه و روح تقدیرات عالم را از جمله انسان را در شب قدر نازل می کنند و نشان دهنده این هست که این شخصیت واسطه فیض ما هست با خدای متعال که تقدیرات اول آنجا نازل می شود و بعد در عالم اجرا می شود

صیرفی:خیلی متشکرم محضر قرآن کریم مشرف میشویم در این ماه ثواب هر یک آیه برابر با تلاوت یک ختم قرآن است الحمدالله

سوره قدر تقدیم بینندگان خوب ما شد "تنزل ملائکه الروح فیها باذن ربهم من کل امر"

آیت الله تحریری: توضیح سوره مبارکه جلساتی لازم دارد اجمالا همین هست که روح طبق روایات ملکی هست اعظم از همه ملائکه که فقط بر امام نازل می شود و نبی اکرم صلوات الله علیه و آله غرض این هست که ما در شبهای قدر آن سرنوشت خودمان رقم می زنیم این به این معنا به ما فرمودند که حساب خودت را معین کنید اگر می خواهید همیشه با سعادتمندان باشید و راه سعادت بروی یا نه،این برای ما رقم زده می شود که با اختیار ما همراه باشد ممکن هست در طول سال انسان اشتباهی کند گناهی کند آن بنای اصلی را فرمودند ما در شبهای قدر بنا گذاری کنیم لذا فرمودند عافیت بخواهیم مهم ترین عافیت ،عافیت روحی هست عافیت اعتقادی ،ایمانی هست و عافیت عملی در ارتباط با دین الهی و پیاده کردن حقوق بندگی خدای متعال است

یکی از آن حقوق پاسداری از روزه است که یک شرایطی را بیان فرمودند شرایط صحت روزه که در رساله های عملی آمده منتها روزه که فرمود" لعلکم تتقون "شما روزه بگیرید تقوا داشته باشید به پاکی برسید تقوای دارای مراتبی هست تقوای فکری،اعتقادی که قرآن" ذلک کتاب لاریب فیه هدی للمتقین "شکی نیست هدایت برای متقین هست که اولین مرحله تقوا این هست "الذین یومنون بالغیب "ایمان بعید داشته باشیم به آخرت یقین داشته باشیم در ارتباط خاضعانه با خودم باشیم "الذین یقیمون الصلاة و یوتون الزکا‌ه" بخواهیم با بندگان خدای متعال مستحقین ارتباط مالی خوب داشته باشیم خضوع در برابر خدا و خضوع مالی در برابر بندگانی که نیاز مالی دارند این نشان می دهد که شخص دارد در مسیر پاکی روح و پاکی اموالش قرار می‌گیرد آن وقت سراغ مراتب دیگر تقوا بریم که فرمودند اگر بخواهید اثر بگذارد این روزه سعی کنید که مرتبه دیگر تقوا راهم داشته باشید آن محرماتی که در ایام دیگر هم حرام است که ما مقداری را برای وظایف چشم و گوش و زبان عرض کردیم حالا اعضای دیگر هم وظایفی و محرماتی دست و پا و شکم ،مانده ان شاءالله بیان خواهیم کرد، این وظایف برای ما آماده هست سعی کنیم اعضا و جوارح را هم با آگاهی از محرمات آنها دور بداریم دست از رشوه دادن از رشوه گرفتن از ربا دادن و گرفتن آن ممکن است شخص دارد قرآن هم می خواند اما وقتی پولی قرض می‌دهد سود آن را هم محاسبه می کند و غش در معامله و امثالهم که ما اجمالا عرض کردیم اگر این ها را ما مراعات نکنیم قرآن هم بخوانیم در روایات هست که بخوانیم" رب تال القرآن والقرآن یلعنه "چه بسا کسی قرآن بخواهد ولی قرآن او را مورد لعن می کند

این آیه را زیر پا می گذاریم این برای این هست که ما در جهت تاثیر گذاری این اعمال خیلی نرفتیم این اعمال برای پاکی روح ما هست ماه‌ رمضان ماه دعوت پاک مطلق هست به مهمانی خود او ،با چه؟با امساک، با خودداری از آلودگی ها و التزام به دستورات شرع مقدس، در خطبه شعبانیه نبی اکرم (ص) چه دستوراتی به ما دادند که ارتباطات خود را خوب کنید اخلاق را خوب کنید صله رحم داشته باشید در قبولی روزه تاثیر دارد که روح را پرورش می دهد بعد در آخر علی علیه السلام سوال کردند که چه عملی بدتر از اعمال هست در ماه رمضان حضرت فرمود :الورع عن محارم الله" ورع محارم الهی، ما الان در جامعه همین روابطمان چقدر مشکل دارد مسائل حجاب زیر پا گذاشته می شود آیات قرآنی زیر پا گذاشته می شود امر به معروف و نهی از منکر گاهی ملاحظه می شود به بهانه مسافرت چرا علنی این کار را می کنی ؟چرا اینجایی که گفتند بخاطر کسانی عذر دارند باز باشد غذاخوری ، چرا علنی این کار انجام شود متاسفانه چرا این قوانین اصلاح نمی‌شود در تلوزیون هم دو برنامه آمده است این ها تکلیف را برنمی دارد از بنده و شما که امر به معروف و نهی از منکر کنیم این امر به معروف از وظایف زبان هست این ها نادیده گرفته می شود آلودگی مرتب گسترش پیدا می کند از همین طریق جامعه به ناپاکی می رسد و همین طور در روابط گوناگون شخص با مسئولش خجالت می کشد جلوی گناه را بگیرد و نهی از منکر بکند خواستند که هم فرد و هم جامعه بسوی این پاکی ها برود روزه این چنین هست البته این طور آمار ها هر سال نشان می دهد از برکات ماه رمضان آمار می گیرند جنایت ها کمتر است الحمدالله اما آن کفایت نمی‌کند این باید هر روز ما به همه اقشار جامعه با این عملی که ما را خواستند پاک بکنند از آلودگی ها ی مختلف بسوی این پاکی برویم که این پاکی در ماه های دیگر هم ادامه پیدا کند این یک مقدمه است اینطور نیست که ما فقط در این ماه موظف باشیم این کارها را انجام بدهیم و بعد نه ،اصلا خواستن ما را ریاضت بکشیم خودداری کنیم خود را خلاصه نگه بداریم تقوا یعنی نگه داری حقیقت تقوا هم با تقوا بشود که نبی اکرم صلی الله علیه به اباذر فرمود ای"یا اباذر اتق الله" که در اعضا و جوارح چشم با تقوا باشد وقتی در این شبکا ها می‌رویم مواظب باشیم چقدر ازهمین طریق انسان آسیب می‌بیند و در گفتار ،گفتار با تقوا باشد یک کلام عقب و جلو شود خیلی مسائل آبروی افراد ریخته می شود انحراف در دین ،پیدا می شود این مواظبت ها برای فرد و جامعه رخ دهد که ما در شبهای قدر بتوانیم استفاده کنیم، استفاده در شبهای قدرمتفرع به آن است که در روز ببینیم چگونه حرکت کردیم ماه چگونه به سر بردیم ممکن است شخص عذر داشته باشد و نتواند روزه بگیرد و اصلا حرام باشد روزه بگیرد اما کارهای دیگر چه؟خودداری را باید داشته باشیم ارتباط قرآن ارتباط با دعا در شبهای قدر چه دعاهای بر ما آمده است توسل به ۱۴معصوم علیه السلام که این ارتباط ما با اولیاء ان شاءالله که پاکان عالم هستند برقرار کنیم یک مقدار هم پاکی هم نصیب ما بشود

صیرفی:خیلی متشکرم از لطف و آقایی و بزرگواری حضرت عالی

خدا به وجاهت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف قسم می‌دهیم و دعا می کنیم الهی چنان کن سرانجام کار تو خوشنود باشی و ما رستگار