یاد خدا 24 خرداد 1401
رساله حقوق امام سجاد علیه الاسلام با حضور آیت الله تحریری (متن و صوت برنامه یاد خدا 24 خرداد 1401)
بسم الله الرحمن الرحیم
صیرفی:الذین آمنوا وتطمئن قلوبهم بذکر الله الا بذکر الله تطمئن القلوب
برخیز برات عاشقی داده خدا
احسان قدیم را فرستاده خدا
درکوچه ی روزگار غم هست ولی
آرام کند دل مرا یاد خدا
سلام خدا بر پیامبر رحمت وخاندان پاک ومطهرشان اللهم صل علی محمد وآل محمد وسلام خدا بر امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف وسلام خدا برشما اهالی ارجمند یاد خدا وقتتان بخیر خیلی خوش آمدید .
خدا را شکر می کنیم توفیق داریم با یاد خدا همنشین شما سروران ارجمند وعزیز باشیم افتخار داریم که حضرت آیت الله حاج آقا تحریری عزیز استاد اخلاق عزیز ومهربانمان قدم برچشم ما گذاشتند
آقا سلام علیکم ورحمه الله ..
آیت الله تحریری : سلام علیکم ورحمه الله وبرکاته ، بنده هم خدمت حضرتعالی وجمیع بینندگان عزیز سلام عرض می کنیم توفیق همه بندگان را درمسیر خودش خواستاریم ...
صیرفی : خیلی ممنونیم از تشریف فرمایی حضرتعالی ،به یمن وبرکت حضورآیت الله تحریری عزیز سر سفره ی پر رزق وبرکت امام سجاد علیه السلام ورساله ی حقوقشان هستیم مدتهاست امروز هم این توفیق را خداوند نصیبمان کرده است .
خلاصه ای از جلسه ی گذشته با افتخار می بینیم وبرمی گردیم کلاس درس امروز را آغاز می کنیم .
خلاصه جلسه قبل:
فرمودند بالاترین علامت تکبر این است تکبر این نیست که انسان سرش را بالا کند وشانه هایش را بالا ،نه ،تکبر ملاکش عدم پذیرش حق است این را درروایات ائمه علیهما السلام فرمودند .شما یک سخن حقی می گویید چون شاگردم هستید نمی پذیرم چون دوستم هستید نمی پذیرم یک عمل صحیحی دارید این عمل صحیحیتان را شایسته ندانند در برابرش حسادت کنند وبه نوعی ریشه ی حسادت را شیطان داشت تکبر بود .نماز گذار سه خصلت دارد وقتی د رنماز است نیکی از اعماق آسمان بر او تاپایش سرازیر می شود دوم ملائکه تا زیر قدم او دور او را می گیرند ویک ملکی هم به او ندا می دهد ای مصلی اگر می دانستی که با چه کسی نجوا می کنید گفتگو می کنید هیچ گاه حاضر نمی شدید از این عمل دست بردارید ....
صیرفی :وقت شما بخیر .....
30000720 مسیر ارتباط پیامکی ماوشما است همینطورمنت بگذارید برما 162 شماره تلفن روابط عمومی سازمان صدا وسیما نظرتان را راجع به برنامه اعلام بفرمایید ، درفضای مجازی کسانی اهل فضای مجازی هستند وعلاقمند به آدرس: yadekhoda.qtv @
صفحه ی برنامه ی یادخدا است که آنجا مدت هاست که الحمدلله به برکت همراهی شما خیلی گرم شده است ودنبال کننده ها ی خیلی خوبی دارد محتوای بسیار خوبی آقای حسین زاده وهمکار محترمشان قرار می دهند خلاصه های ناب از بیانات کارشناسان عزیز وهمینطور آرشیو های متنی صوتی وتصویری ونوشتاری آنجا قرار داده می شود می توانید استفاده بفرمائید خاصه معلمين وطلاب واساتید عزیز واهل منبر می توانند بهره ببرند وان شاءالله استفاده کنند.ایام، ایام حج ابراهیمی است وکم کم حجاج ما این روزها کاروان ها از این یک دو روز راه افتادند بعد از چند سال تعطیلی حال وهوای حج دوباره در کشور ما ایجاد شده است فکر می کنم بحث حضرتعالی هم رسیده بود به حق حج بر انسان ...
آیت الله تحریری : بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین وصل الله علی محمد وآله الطاهرین ولعنت الله علی اعداءهم اجمعین ...
*ولله علی الناس حج البیت من الستطاع الیه سبیلا * یکی از وظایف عبودی مومنان خدای متعال عمل حج را موظف کرده است که به امام سجاد علیه السلام یکی از حقوقی که بربندگان خدای متعال بیان می کنند آن حقوق معنوی واخلاقی ولازم حج است .
خدای متعال برای بندگانش راههای گوناگونی را به سوی خودش مقرر فرموده است که هریک از این راهها خواص مناسبی دارد البته همه دستورات شرع مقدس سبل الهی هستند که به صراط مستقیم قرار گرفته شده است وصراط مستقیم تسلط براین سبل دارد که حقیقت صراط مستقیم بندگی خالصانه ی خدای متعال است که امام سجاد اولین واصلی ترین ووسیع ترین وعمیق ترین حقی که برعهده ی انسان است وآن شخصیت حقیقی انسان را شکل می دهد همان حق بندگی خالصانه ی خدارا حضرت بیان می کنند که ما فقط بدانیم وباور داشته باشیم که به یک حقیقت متصل هستیم وآن حقیقت مطلق الهی است که همه ی موجودات با کمالاتی که دارند ظهورات آن کمال مطلق هستند وانسان دربین همه موجودات خدای نتعال یک مظهریت خاصی برایش قائل شده است که این مظهریت خاص ابعاد مختلفی برای ارتباط با خودش در وجود انسان قرار داده است که شریع مقدسه این ابعاد گوناگون را برای مابیان می کند .
بعضی ازاین وظایف به نوعی تاثیر حقیقی اش درجان انسان است اگرچه این عمل درحیطه ی اجتماع انجام می شود و خوب یک وظایفی را هم دربرخواهد داشت .انسان وقتی در جامعه قرار می گیرد یک وظایفی برعهده اش خواهد بود ویک وظایف اخلاقی که این مستحبات هستند به نوعی ویک تاثیرات رو بنایی در وجود انسان می گذارند اما واجبات آن تاثیرات زیر بنایی را در شکل گیری حقیقت انسان برعهده دارد .در روایات ما به واجبات تعبیر قرب فرائض شده است وبه مستحبات قرب نوافل شده که قرب الهی که غایت نهایی وحقیقی وجود انسان است این مراتبی دارد که انجام واجبات آنطور که به ما دستور داده اند اگر انجام بدهیم قهرا به نوعی مستحبات را به دنبال خودش خواهد داشت اما آن تاثیر عمیق را التزام به واجبات ودوری از محرمات در جان انسان می گذارد لذا از جهت مرتبه ی قرب فرائض بزرگان ما به ما می گویند قرب ذاتی را به خدای متعال برای انسان به ارمغان می آورد یعنی یک تحول ذاتی دروجود انسان ایجاد می کند که پرده های گوناگون بین انسان وذات اقدس الهی مانع از درک شهودی وحضوری خدای متعال است این موانع را برکنار می زند که در مناجات شعبانیه از آن به حجب نوری تعبیر شده است پرده های نوری ، که حجابهایی که بین عبد وخدای متعال است درتقسیم بندی به دوحجاب کلی تقسیم شده است حجاب های ظلمانی ، شب تاریک است وتاریکی حجابی است خود این تاریکی هم مختلف است لذا وقتی جایی برود که هیچ منفذ نوری نباشد دستش هم بیارد نزدیک نمی بیند این بالاترین حجاب ظلمانی است که برای انسان قرآن کریم کفر را اینطور معنا می کند کسانی که کافر هستند ودر کفرشان استقامت دارند ومی خواهند بمانند این ها درحجابهایی لائین ظلمانی قرار می گیرند که درسوره ی نور *والذین کفروا اعمالهم کسراب بقیعه یحسبه الظمان ماء حتی اذا جاءه لم یجده شیئا وجدالله عنده *وبیان می کند این مانند این که دریک شب ظلمانی در هوای ابر در روی کشتی نشسته است این چه حالی دارد دریا می آید او را درظلمت های گوناگون غوطه ورش می کند ، انسان از این ظلمت که خارج شد *والذین آمنوا یخرجهم من الظلمات الی النور *با ایمان از آن ظلمت کفر به نورمی آید وانسان حجابهای دیگری هم دارد .این اعمال لازمه ی شرع این حجابها رااز قلب انسان کنار می زند لذا بعضی از اعمال بهشان اعمال عبادی گفته می شود خالص توجه به ذات اقدس الهی درش آمده است : نماز ، روزه ، حج ... این سه عمل از اعمال عبادی است که البته اعمال عبادی مالی هم داریم که آنها هم باید خالص باشد مثل خمس ، زکات که این دوهم عمل واجب عبادی است که قصد قربت شرطش است اگر ذره ای از ریا دراین اعمال باشد آن عمل حبط می شود ومورد قبول قرار نمی گیرد ،
*لئن اشرکت لیحبطن عملک *
* وان الشرک لظلم عظیم *
ریا در روایات یک نوع شرک به حساب آمده است که اشاره ای کردیم لذا امام سجاد علیه السلام حج را اینگونه برای ما تعریف می کنند ، اول بدانید یک کوچی به سوی پروردگار متعال است یعنی ماهیت حج این است که انسان در هر کجا که هست باید از وطنش هجرت کند و اهل وعیال را پشت سر بگذارد از تعلقات مادی جدا شود جدای فیزیکی و بعد تازه یک جدایی های دیگر هم هست که ان شاءالله در ادامه عرض خواهیم کرد ...
صیرفی : محضر قرآن کریم مشرف می شویم جان ودلمان راصفا می بخشیم برمی گردیم بخش دوم وبخش پایانی فرمایشات استاد تحریری عزیز را جویا خواهیم شد.
وقت شما بخیر محضر سوره ی آل عمران رسیدیم وحضرت آیت الله تحریری برایمان شرح این آیه را هم خواهند فرمود ...
آیت الله تحریری : این آیه شریفه که دراول بحث خوانده شد فقها از آن وجوب را استفاده کرده اند که اگر کسی مستطیع شد استطاعت بدنی و مالی و استطاعت از جهت امن بودن راه ،این چند استطاعت اگر شکل گرفت درطول عمر یک وعده بر انسان مسلمان حج واجب می شود که البته از امت های گذشته هم بود که حضرت ابراهیم علیه السلام که آیه می فرماید * اذن فی الناس بالحج * واز این قبیل ایات در قرآن کریم درمورد حج داریم .حج یک وجه تشابهی با نماز دارد که همان تعبیری که امام سجاد درمورد نماز فرمود که کوچ به سوی خدای متعال است فرار به سوی خدا است .زندگانی دنیا یک اشتغالاتی برای همه ی ما دارد یک تعلقاتی دارد در شبانه روز خدای متعال خواسته است بنده اش با او در فرصت هایی گفتگو کند این گفتگو مطلوب خدای متعال است که یک شرافتی است برای عبد که مولی او را به محضرش دعوت کرده است که با او گفتگو کند گفتگوی عبد فقیر علی اطلاق با خدایی که غنی علی اطلتق است * یا ایها الناس انتم الفقراء الی الله والله غنی الحمید *این چه کرامتی است برای انسان لذا ویژگی های زیادی دارد که برنامه های گذشته فهرستی را چهار برنامه درباره ی نماز بحث کردیم که این فهرستی برای نماز می شود.معارف بسیار عمیقی دارد شبیهش حج است ، حج هم فرموده اند کوچ به سوی خدا است وفرار به سوی خدا از گناهان است ودر حج قبول توبه است .
ایام حج است حتما حاجیان آمادگی هایی پیدا کرده اند کاروان ها وظایف اولیه حج را بیان کرده اند که اعمال گوناگونی دارد چند واجب دارد که هر یک از این واجلت یک نوع خضوعی در برابر خدای متعال است .یکی از مظاهر عبودیت دربرابر خدای متعال حج است که مشرکین هم داشتند منتها مشرکین با آلودگی ها این حج را انجام می دادند انها برای توجه دیدگاه آلوده خودشان برهنه می شدند وسوت می زدند وبا این کارها دور خانه خدا می چرخیدند واین را بعنوان حج تلقی می کردند اما در شریعت اسلام هم مال باید حلال باشد که حق الناس درش نباشد ومال غصبی نباشد هم خمس داده باشد وحق الله در آن نباشد ومال زکوی که فقرا در آن حق دارند این نمی تواند استطاعت را بیاورد می بینیم که ازابتدا که استطاعت می خواهد بیاید این پاکی ها درمال در لباس احرام که اگر متعلق خمس باشد مانند لباس نمازگزار که اگر متعلق خمس باشد وغصبی باشد نماز قبول نیست حج هم همچنین ،این تشابه ها در حج ونماز در اعمال واجب است وقتی که به میقات می روید لباس ها را می کنید وهمه یکرنگ می شوند درحج با رنگ های گوناگون ، زبانهای گوناگون ، اقلیم های های گوناگون ، فرهنگ های گوناگون همه تجلی صحرای محشر می شوند که در صحرای محشر همه ی انسان ها با امر الهی از قبرها مبعوث می شوند اینجا هم با امر تشریعی خدا همه ی انسان ها با اختیار مبعوث می شوند به طرف احد ومسائل دیگری که دراین زمینه علما کتابهایی نوشته اند وسازمان حج بعضی از این کتاب ها را چاپ کرده ودست حاجیان می دهند .خدای رحمت کند مرحوم ضیاء ابادی ، حج برنامه ی تکامل را نوشته اند که سازمان حج این کتاب را باچاپ خاصی به دست حاجیان داده اند .حج یک تصفیه خاصی است برای انسان ازجهت مالی وامتحان شدن تعلقات انسان که از وطن هجرت می کند واز اهل وعیال هجرت می کند از کارهجرت می کند این به نوعی تعلقات را اختیارا جدا می شود منتها اگر انسان آن دل را به خدای متعال بدهد این کم کم تعلقات اختیاری هم از او کم می شود منتها یک امتحان خاصی است که ما درآنجا احرام می بندیم همانطور که تکبیره الاحرام درنماز می گوییم بعضی از کارها که درنماز جایز بوده دیگر ممنوع می شود ونماز را باطل می کند دراحرام اینچنین است انسان دیگر نمی تواند مثلا ناسزا بگوید ناسزا گفتن حرام است اما درحج موجب کفاره می شود باید کفاره بدهد ، پرندگانی که درآنجا هستند ولو اذیت کنند درحال احرام کشتنش وجب کفاره می شود وهمینطور،این ریاضت ها درحج موجب آن توجهات انسان به ذات اقدس الهی می شود لذا انسان آن تاثیراتی که نماز درروح انسان می گذارد که روح را عروج می دهد که فرمودند * الصلاه معراج المومن * حج هم به نوبه ی خودش هم نماز دارد نماز طواف دارد هم طواف دارد این طواف خود امتحانی است برای ما که ما چقدر ما حلقه ی بندگی را درگردن انداخته ایم دور این خانه ی گلی که هیچ زیوری ندارد هیچ جلوه های مادی وجنبه های تفریحی در آن نیست ، انسان از همه ی جلوه های مادی دست برمی دارد می رود در یک بیابان لم یزرع ،حضرت علی علیه السلام تعبیرات خیلی عجیبی در این رابطه بیان فرموده اند : اگر خداوند می خواست خانه ی خود را دریک جای با صفایی قرارمی داد همه می رفتند آنجا وبه تعبیری عیش ونوش داشتند حتما می توانست این کار را انجام دهد اما این خانه راکه گلی است دریک محیطی لم یزرع وبی آب وعلف است که ماها را درآنجا انتحان کند کا ما چقدر برابر دستورات او تعبد داریم لذا می فرمایند که خانه ومحلی را برای طواف قرار داده است که خانه از هر طرف آنجا ما به او رو کنیم قبله ما است وقبله ای برای همه ی مناطق قرار گرفته است .امام صادق علیه السلام می فرماید : هذا بیت استعبد الله به خلقه * به خدا به واسطه این خواسته بندگی بندگانش را امتحان کند * لیختبر طاعتهم فی ایتانه فحثهم علی تعظیمه وزیارته * خدا ترغیب کرده است که تعظیم بدارند آنجا کشت وکشتار نشود .
امام حسین علیه السلام وقتی که متوجه شدند که یزید توطئه دارد که او را کنار خانه خدا نمی خواهد بکشد حج را مبدل به عمره کردند و از محضرشان سوال کردند که آقا چرا از کنار خانه خدا می روید ؟حضرت فرمودند که یک وجب بعد از خانه خدا من کشته شوم بهتر از این است که درخانه خدا کشته شوم لذا امام صادق علیه السلام فرمودند : این خانه شعبه ای از رضوان خدا وراهی به مغفره پروردگار متعال هست لذا وقتی ائمه علیه السلام به احرام حج محرم می شدند یک تحولاتی در شان ایجاد می شد که ان شا ءالله در برنامه بعد خصوصیاتی که به طور کلی این عمل قربی دارد ان شاءالله به اندازه ی ظرفیت جلسه مطالبی را عرض خواهیم کرد .
صیرفی : خیلی ممنون از لطف وآقایی وبزرگواری حضرتعالی ..
از حج شنیدیم وگفتیم ان شا ءالله روزی همه ی آرزومندان به زودی بشود ....
الهی به وجاهت امام سجاد قسم می دهیم ودعا می کنیم ؛
الهی چنان کن سرانجام کار
توخوشنود باشی وما رستگار
