یاد خدا 21 اسفند 1400

تهذیب نفس با حضور آیت الله رحیم توکل (متن برنامه یاد خدا 21 اسفند 1400)

بسم الله الرحمن الرحیم

صیرفی:الذین آمنوا وتطمئن قلوبهم بذکرالله الا بذکرالله تطمئن القلوب

برخیز برات عاشقی داده خدا احسان قدیم را فرستاده خدا در کوچه روزگار غم هست ولی آرام کند دل مرا یاد خدا

سلام خدا بر پیامبر رحمت و خاندان پاک و مطهر ایشان اللهم صل علی محمد و آل محمد وعجل فرجهم

سلام خدا به حضرت علی اکبر و سلام خدا بر امام مهدی سلام خدا به شما اهالی ارجمند یاد خدا وقتتان بخیر اعیادتان مبارک باشد ماه شعبان سراسر نور و سرور هست الحمدالله رب العالمین در ایامی هستیم که به روز جوان منسوب هست ولادت حضرت علی اکبر ودر ایام نیمه شعبان و میلاد حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف را در پیش داریم همه این ایام را تبریک می‌گوییم الحمدالله توفیق داریم امسال هم در کنار شما شرفیاب باشیم

سرور ارجمندم استاد اخلاق عزیزمان حضرت آیت‌الله سید رحیم توکل قدم بر چشم ما گذاشتند آقای سلام علیکم ورحمه الله

آیت الله توکل:و علیک سلام و رحمت الله و برکاته

صیرفی:خیلی خوش آمدید قدمتان به روی چشم ما افتخار داریم محضر استاد توکل عزیزدلم اخلاق و کلاس درس اخلاق را چیزی که خیلی سال هست در برنامه یاد خدا از پیام‌های شما دریافت می کردیم که د ر زمان معاصر شاید تعداد اساتید اخلاق کم شده یا پیدا کردنشان سخت شده الحمدالله این اتفاق مبارک در برنامه یاد خدا به همت عزیزان در شبکه قرآن و معارف سیما و تهیه کننده و گروه فرهنگ معارف و همه عزیزان دست اندر کاران، رخ داده و خیلی راحت در منازل ما پای قاب مبارک شبکه قرآن و معارف سیما الحمدالله پیش روی ما گشوده هست عنوان کلی بحث ما طهارت نفس و تهذیب باطن هست و ان شاءالله بتوانیم در ذیل قلب سلیم و مباحثی که از استاد یاد می گیریم تغییر در سبک زندگی داده باشیم باهم خلاصه جلسه گذشته را می بینیم باآمادگی بیشتر کلاس درس امروز را آغاز می کنیم.

خلاصه برنامه قبل:

۳تا مقام در مقامات الهیه هست این سه مقام سه مقام طولی هست،در مقام اول تمام مکلفین را بلااستثنا داخل می کنند در این مقام یقینا امتحاناتی وجود دارد تا افراد محک زده شون چه کسانی لایق هستند چه کسانی لایق نیستند،وقتی در این مقام وارد کردند امتحانات را انجام دادند لایق تثبیت و معلوم شد برگه مقام اول را دادند به دست این ها یک ترفیع مقام به این ها می دهند و در مقام دوم داخل می کنند

پس مقام رضا بعد مقام صبربعد از گرفتن برگه صابر و سربلند درآمدن در امتحانات مقام صبر هست رسید به مقام رضا،خود مقام رضا یک امتحاناتی دارد،اگر در این مقام رضا ثابت ماند و راضی بود خداوند عالم در امتحانات او را آزمود وبه خدا معترض نبود و به کار خدای عالم راضی بود اگر این مقامات و امتحانات را بطور درست پشت سر بگذارد عنوان رضا را به دست او دادند یک ترفیع مقام به او می دهند از مقام رضا او را به مقام محبت می برند.

صیرفی:۳۰۰۰۰۷۲۰مسیر ارتباط پیامکی ما و شما هست ممنون میشوم فرمایشاتتان را از ما دریغ نفرمایید و ارسال بفرمایید یک اتفاق که برای من جالب بود برای شما بینندگان عزیز هم که بیننده هستید یادآوری کنم آقای حسین زاده تهیه کننده محترم برنامه یک کار تحقیقی روی پیام‌های ارسالی بینندگان عزیز قرار دادند و جنس بینندگان گاهی مهم هست که بدانیم مخاطب ما از چه گروه سنی هست از چه کشور و فرهنگی با ما هست طبیعتا بیشترین مخاطبین ما از ایران و دومین کشور که بیشترین بیننده را داشت کشورهمسایه عراق بود و سومین کشور ترکیه بود و جنس پیام هایی که چه در فضای مجازی و چه با پیامک ما را همراهی می کنند این سه کشور که دنبال کننده همیشه ما هستند و سه کشور دیگر که خیلی الحمدالله هم مخاطب داریم و همراه ما هستند کشور آلمان انگلیس آمریکاهست مسلمانان و شیعیان عزیز اتاق فکر برنامه یاد خدا هستند از این ۶کشور ما مخاطب بیشتری از سایر کشورها داشتیم و پیام بیشتری دریافت کردیم از همین جا به همه عزیزانمان در سراسر عالم عرض سلام و ادب و احترام داریم ان شاءالله که خدا بهترین ها را به برکت محمد وآل محمد صلی الله علیه وآله وسلم روزی زندگی های شما قرار بدهد حاج آقا باافتخار محضر شما هستیم.

آیت الله توکل:بسم الله الرحمن الرحیم به نستعین وصلی الله علی محمد وآله طاهرین در ادامه بحث قبل کلام به اینجا رسیده بود که سه مقام طولی هست و همه باید در مقام اول وارد بشوند بلااستثنا، مقامات بعدی شرایطی دارد مقام اول مقام صبر است که تمام افراد به مقام باید وارد بشوند که اگر وارد شدند خداوند عالم از این ها امتحاناتی میگیرد اگر از امتحانات سربلند بیرون آمدند و برگه صابر را به دستش دادند یک ترفیع مقام به او می دهند وبه مقام دوم او را وارد می کنند مقام دوم مقام رضا هست در این مرحله امتحاناتی هست که مخصوص این مقام هست اگر سربلند بیرون آمدند و برگه رضا را به دست او دادند یک ترفیع مقام به او می دهند و در مقام سوم داخل می کنند که مقام محبت هست این ها در جلسه قبلی به اجمال بیان شد و چون بحث مفصلی دارد ما فقط به اجمال در مورد آن صحبت می کنیم آن چیزی که بسیار مهمه در این سه مقام حتما از ما امتحان می گیرند تا محرز بشود که این مقام را دارا شده هست در مقام صبر یک مصداق در امتحانات و اطاعات و واجبات الهی هست یک مصداق در محرمات و معاصی هست و یک مصداق هم برای مصیبت ها و بلاها هست در این جا تمام افراد بلااستثنا باید داخل بشوند ولی اگر فرمان خدا آمد شامل نماز و روزه هم می شود حج و خمس زکات همه را شامل می‌شود در بحث محرمات همه گناهان را شامل می شود ودر مصیبت ها همه مصیبت ها را شامل می‌شود و لذا همه در این مقام اول داخل هستند و باید داخل بشوند از این ها امتحان هم می گیرند اگر برگه صابر را به دستش دادند یک ترفیع مقام می دهند این ها به مقام دوم می آیند که مقام رضا هست این جا امتحانی از وی می‌گیرند و نکته بسیار مهم این هست امتحانات در مقام صبر،مقام رضا و مقام محبت،امتحان مقطعی نیست یکبار دوبار یا پنج بار و ده بار امتحان بگیرند امتحانات آنقدر ادامه دارد تا محرز بشود این انسان واقعا صابر هست این صبر در جان او متمرکز شده و لذا اگر احراز شد برگه صابر را دادند به دست او حالا یک ترفیع مقام به او می دهند در مقام بعدی که مقام رضا هست او را داخل می کنند در مقام رضا هم باز مقطعی نیست از او امتحانات مختلف در فرازهای مختلف می‌گیرند تا به احراز بیاید که مقام رضا در جان او متمرکز شده و در مقام محبت هم از او امتحاناتی می گیرند تا این مقام محبت در آن ها به احراز برسد چه بسا انسانی در چند تا از مقامات،مثلا مقام نماز و روزه،حج و خمس و زکات،آدم صابری هست اما در محرمات این صبر را ندارد پای شهوت و جذبه های گناه جلو بیاید زمین می خورد یا در بحث اوامر محکم هست در بحث محرمات هم محکم هست در بحث بلاها و مصیبت ها محکم نیست لذا باید د هر سه این موارد اینقدر از او امتحان بگیرند تا محرز بشود این شخص در جانش این استقامت آمده که واقعا صابر هست برای او فرقی نمی کند فرمان الهی بیاید نهی خدا بیاید یا بلا و مصیبت بیاید آنکه مهم هست احراز استقامت باطن در درونش هست لذا تا این سا به احراز نرسید او را ازاین مقام ترفیع نمی دهند و او را به مقام بعدی ببرند به تعبیر قرآن نگاه کنید در آیه ۱۵۷سوره بقره وقتی می فرماید ما شما را امتحان می کنیم و شما را به چه امتحان می کنیم به تعبیر قرآن نگاه کنید"وبشر الصابرین "به صابرها بشارت بدهید صابروا چا کسانی هستند اول خدا آنها را معرفی می کند"الذین اذا اصابهم مصیبت "وقتی در من گره بلا قرار می گیرد حرف دل آن ها این هست"انا لله و انا الیه راجعون "این حرف دل آن هاست بعضی ها در بلا ساکت هستند و حرفی نمی زنند به زبان اعتراضی ندارند اما در درون جان معترض هستند لذا اگر حرف می‌زنند لقلقه زبانشان نیست به دلشان نیست حرف باطنشان هست"انا لله و انا الیه راجعون "به این معنا که من که مالک هستم در ملکم تصرفاتی می توانم داشته باشم به کسی هم مربوط نیست ،این مال من هست میخواهم هدیه کنم ،بفروشم، ببخشم ،مال من هست و به کسی ربطی ندارد ما ملک خدا هستیم خدا در ملکش تصرفاتی انجام بدهد به کسی مربوط نیست با این قید که شاید من در ملکم تصرفاتی انجام بدهم که حکیمانه نباشد اما خدا در ملکش حکیمانه تصرف می کند این ها وقتی سوال می کنند در مقام صبر به خدا اعتراض ندارند ساکت هم نیستند یک حرف عرفانی دارند"انا لله و انا الیه راجعون "ما ملکوت خدا هستیم خدا مالک ما هست و بر ما صاحب هست هر کاری او انجام دهد همان کار کار درستی هست چه من بفهمم و چه نفهمم کار خدا درست هست این طور صبر کردن و به خدا احترام کردند حرمت خدا را نگه داشتند خدا سه برکت عظیم بر این ها بار می کند من فقط برکت ها را عرض کنم"اولئک صلوات من ربه"خدا با آن عزت بی نهایت بر این ها درود و صلوات می فرستد زبان می آید و می‌رود که خدا با آن عزت به بنده صلوات بفرستد.

حالا یک سوال،اگر خدای عالم در بلا فردی را صابر دید بر او صلوات فرستادند اثر این صلوات چه هست؟برنده چه تاثیری دارد؟

در سوره احزاب یک راه عظیم نشان داده الذی یصلی علیکم و ملائکه و یخرجهم من الظلمات الی نور"

این حرف خیلی سنگین هست که خداوند بر این صابر صلوات می فرستد اگر این کار انجام شد آنها را از وادی ظلمت در می آوردند ودر وادی نور قرار می دهند وادی ظلمت وادی حجاب است وادی نور وادی کشف شهود هست اگر خدا به اینجا برسد که خدا با عزت بی نهایت بر او صلوات بفرستد کار به اینجا می آید از عالم حجاب در می آوردند ودر عالم شهود داخل می کنند که اگر این کار انجام شد این انسان می بیند آنچه دیگران نمی بینند انسان می شوند آنچه دیگران نمی شنوند استشمام دارد نکاتی را که دیگران ندارند این یکی از برکات صلوات خدا بر انسان صابر هست و خدا باب رحمت بر او باز میکند این رحمت ،رحمت خاص هست قید و شرط دارد رحمت عام قید و شرط ندارد خداوند به همه نگاه رحمت دارد کافر و یا مومن باشد،با دین باشد بی دین باشد با تقوا بی تقوا باشد آن رحمت یا رحمان هست قید و شرط ندارد این رحمت یارحیم هست نزول رحمت بعد از صبر در منگنه بلا هست این رحمت خاص هست دراای رحمت را باز می کند "اولئک هم مهتدون"باز هم اینجا هدایت خاص هست چون در هدایت عام خداوند ارسال انبیا می کند انزال کتاب می کند تا مردم دستگیری بشوند این برای همه افراد هست و برای اباذر هم می آید برای ابو لهب هم می آید برای سلمان هم می آید برای ابو جهل هم می آید برای همه آمده اما این هدایت خاصه هست چون صابر بودید و به ما احترام کردید حرمت ما را نگاه داشتی برای تو باب رحمت خاص و هدایت خاص را ما نازل می کنیم این سه برکت عظیم براین انسانی که صابر هست امتحان می‌گیرند نه مقطعی آنقدر امتحانات می آید تا به احراز برسد

انسان به عنوان مثال می خواهد به رشته طب برود در دانشگاه رشته پزشکی این دانشجوها معمولا ۱۴ترم را می گذرانند هر ترم هم چندین امتحان دارد برگه را کی به آنها می دهند بعد از ترم چهاردهم که انجام شد ودر تمام ترم ها سربلند درآمد آن برگه را سال هفتم به او می دهند نه اینکه در یک ترم نمره عالی آورده کافی باشد ،نه،ترم بعد هم دارید ۱۴ترم باید بگذرد اگر در تمام ترم ها سربلند بیرون آمد حالا این برگه طبابت برای شما می توانید مطب دایر کنید و طبابت کنید پس مقطعی نیست و در طول زمان هست

صیرفی:خیلی متشکرم محضر قرآن کریم مشرف میشویم و برمی گردیم خدمت حاج آقای توکل بحث را ادامه می دهیم یکی از پیام هایی که برای ما ارسال کرده بوددر ۳۰۰۰۰۷۲۰مسیر ارتباط پیامکی میخواستم بخوانم که دقیقا جای آن همین جا هست راجع به امتحان یکی از بینندگان خوبمان پیام دادند محضر حاج آقا عرض می کنم.

ممنون از همراهیتان یکی پیام ها را به نمایندگی از ۳۰۰۰۰۷۲۰مسیر ارتباط پیامکی ما ودر فضای مجازی به آدرس yadekhoda_qtv هم خیلی از عزیزان پیام می فرستند

بزرگواری پیام دادند که من خیلی حالم بد شد مدت ها بر این آیه "لایک الله نفسه الا وسعها"تمرکز داشتم و برداشتم این بود خدا ما را به اندازه توانمان آزمایش می کند این عزیز بیننده گفتند من اخیر به تفسیر این آیه در تفسیر نمونه مراجعه کردم و متوجه شدم این آیه مربوط به نماز و روزه هست بقیه امتحانات را شامل نمی شود برداشت بیننده عزیز ما هست از آن روز حال من بد هست که نکند خداوند امتحانی کند که طاقت آن را نداشته باشم

آیت الله توکل:این برداشت غلط بوده"لایکلف الله "ما را مکلف می کنیم به افراد به اندازه وسعت، حالا نماز خواندن که تکلیف سنگینی نیست یا روزه هم همین طور هست سنگین نیست که ما بخواهیم به این منحصر کنیم شامل امتحان ها هم می‌شود و در آن شکی نیست این تکلیف معنای عام دارد به فرمان خدا برمی گردد چه فرمان به انجام عمل باشد و چه فرمان به ترک عملی باشد پس می‌گیرد فرمان همه واجب و و می‌گیرد فرمان ترک همه محرمات را، پس ما دلیلی نداریم فرمان تکلیف را به دوتا فرمان بدهیم حج هم فرمان دارد، خمس هم فرمان دارد جهاد و نهی از منکر هم فرمان دارد از آن طرف نهی هم تکلیف الهی هست دروغ نهی دارد وغیبت نهی داردتهمت نهی دارد کل محرمات نهی دارد آنها فرمان و تکلیف الهی هست شما از کجا این تکلیف عام را به دوتا فرمان دادی و بقیه را استثنا کردی این یکی مدنظرباشد ،ثانی وقتی خداوند به صراحت بلا نازل می کند تا در ظرف بلا مردم امتحان بشوند

عزیزان یک قائده را فراموش نکنید منگنه بلا روی تعلقات ما هست در جاهایی که ما تعلقی نیست که امتحان نمی کنند از جیب بنده یک پنج تومنی گم می شود غصه می خورم؟ آن ارزش ندارد حالا یک چک ده میلیونی باشد اگر آن را گم کنم خب حالم عوض می شود امتحانات آنجا می آید که تعلق نفسانی باشد در نماز خواندن روزه که خیلی مشکلی ندارد عمده امتحان در مسئله بلا می آید همین آیه را که عرض کردم"وبشرالصابرین الذین اذا اصابهم مصیبت "این برای انسان شاق و سخت هست و الا نماز و روزه که مشکل ندارد وقتی در منگنه فشار قرار دادند در ذیق قرار دادند عزیزی را از او گرفتند دیگر در بلا و بیماری افتاد در فقر افتاد اینجا فشار سنگین جلو می آید چه کسی مرد این میدان هست اینجا معنای عام دارد "اذااصابتهم مصیبه"یعنی بلا می آید نداری می آید فقر می آید فشار می آید در جنبه های اقتصادی،مگر در صدر اسلام نبود این ها مسلمان شدند اولین امتحان شبع ابی طالب، شعب به دردره ای می گویندآنجا بروید معاملات با بیرون قطع،رفت و آمد قطع ،بی آب و غذا ناله بچه ها بلند بود آنجا بحث نماز و روزه بود؟ یا بحث صبر و استقامت و فشار بود در صحنه کربلا آنها که آمدند برای امام حسین، این ها نمازه را مشکل داشتند یا آن عطش سنگین،مرگ در مقابل یقین داشتند همه را سر می برند ،همه را می دانستند اما ایستادند و کم نیاوردند عمده فشار ها در مصیبت ها هست ولو که خیلی مشکل ندارد یک انسان در خانه اش می رود و راحت نماز می خواند ماه رمضان ممکن هست کمی بر او عطش وارد بشود این که مشکل ندارد من همین جا به عزیزان عرض کنم که ماه رمضان نزدیک هست اگر عزیزی به عطش افتاد و این عطش او را به سختی انداخت ذکر یا مهیمن را زیاد بگوید عطش بر او فرو کش می کند اگر به هر دلیلی در روزه عطش داشتید این ذکر را تکرار کنید آنچه مشکل هست مصیبت ها هست وقتی علی اکبر به زمین افتاد امام آمد بالای سر علی اکبر آنجا مصیبتی بر امام آمد ودر واقع جگر امام را سوزاند امام بصورت عادی از اسب پیاده نشد خود را به روی زمین پرت کرد با سر زانو به حضرت علی اکبر نازل شدحضرت عباس کشته شد گفت الان انکسر زهدی"در اینجا به انسان سنگین تر می آید آن اعمال که کاری ندارد

صیرفی:خیلی متشکرم امروز هم مثل همیشه خیلی استفاده کردیم از محضر شریف حضرتعالی

فکر میکنم سوال بیننده خوب هم پاسخ داده شده خیلی جامع و کامل و به درد همه ما هم می خورد و قدری هم امید پیدا کردیم که خدا ما را به قدر ظرفیت‌ها آزمایش می کند جای تلاش دار اما جای نگرانی و اضطراب ندارد.

خدا را به وجاهت حضرت علی اکبر،جوان امام حسین قسم می دهیم و دعا می کنیم الهی چنان کن سرانجام کار تو خشنود باشی و ما رستگار