حدیث روز
امام علی(ع):: انسان بلندمرتبه چون به فهم و دانایی رسد، متواضع می شود.

یاد خدا 10 خرداد 1401

رساله حقوق امام سجاد علیه الاسلام با حضور آیت الله تحریری (متن و صوت برنامه یاد خدا 10 خرداد 1401)

بسم الله الرحمن الرحیم

صیرفی:الذین آمنوا وتطمئن قلوبهم بذکر الله الا بذکر الله تطمئن القلوب

برخیز برات عاشقی داده خدا

احسان قدیم را فرستاده خدا

درکوچه ی روزگار غم هست ولی

آرام کند دل مرا یاد خدا

سلام خدا بر پیامبر رحمت و خاندان مطهروپاکشان اللهم صل محمد و آل محمد و عجل فرجهم سلام خدا بر حضرت مهدی (عج) و ، سلام خدا بر روی ماه شما اهالی ارجمند یاد خدا ،وقت شما بخیر خیلی خوش آمدید .خدارا شکر می کنیم توفیق داریم با یاد خدا همنشین شما سروران عزیز وارجمند باشیم وخاصه این که سروربزرگوار، استاد اخلاق عزیزومهربانمان حضرت آیت الله تحریری قدم بر چشم ما گذاشتند آقا سلام علیکم ورحمه الله خیلی خوش آمدید ....

آیت الله تحریری : سلام علیکم ورحمه الله وبرکاته وسلام عرض می کنیم به جمیع بینندگان عزیز، در خدمت شما هستیم

صیرفی : خیلی خوش آمدید ، خیلی ممنونیم از تشریف فرمایی تان وقبول زحمتی که فرمودید .

رساله ی حقوق امام سجاد علیه السلام ، شیرازه ی عنوان بحث کلاس درسی که درخدمت استاد تحریری عزیزهستیم ، کتاب استاد را هم تهیه بفرمائید شرحی بر رساله ی حقوق امام سجاد علیه السلام وهمینطور خلاصه ای که از جلسه ی قبل الان باهم خواهیم دید ان شاءالله

خلاصه جلسه قبل:

مسأله ی نماز همانطور که گفته شد ازمباحث بسیار مهم اسلام است که شاخصه ی مسلمان بودن ما ومتقی بودن ما را نماز و اقامه ی نماز بیان می فرماید .

درسوره ی بقره می فرماید : * ذلک الکتاب لاریب فیه هدی للمتقین الذین یقیمون الصلاه ویوءتون الزکاه یومنون بالغیب ویقیمون الصلاه * بعد از ایمان به غیب اقامه ی صلاه را شاخصه ی متقین بیان می فرماید بنابراین اساس دین اعتقادات به حقه است که درنماز شکل می گیرد ومتبلور می شود درسوره ی حمد وسوره ای که می خوانیم وهمینطور دررکعات بعد اینچنین است همه ، اقرار به کمالات گوناگون ذات اقدس الهی است وبعد دیگر دین جنبه های اخلاقی است آن حالات روحی را اظهار می کند که درسوره ی مبارکه حمد این حالت اساس است که توکل به خداوند است استعانت از ذات اقدس الهی می باشد

صیرفی : وقت شما بخیر3000072۰مسیر ارتباط پیامکی ما وشما است که منتظر الطافتان هستیم برما منت بگذارید و فرمایشاتتان را از ما دریغ نفرمائید شماره تلفن 162 شماره تلفن روابط عمومی سازمان است می توانید نظراتتان بصورت تلفنی بفرمائید

@yadekhoda_qtv

که صفحه ما هست درصفحه ی مجازی

آیت‌الله تحریری : بسم الله الرحمن الرحیم وصل الله علی محمد وآله الطاهرین ولعنه الله علی اعداء اجمعین

ان الانسان خلق هلوعا واذا مسه الشر جزوعا واذا مسه الخیر منوعا الا المصلین الذین هم علی صلاتهم دائمون ...بحث ما رابطه ی با حق نماز است البته بحث در رابطه ی نماز وابعاد نماز ، ابعادظاهری وابعادباطنی ، مراتب نماز ومراتب نماز گزاران یک بحث بسیار گسترده ای است که نیاز به ساعت ها بحث دارد وهمانطور که درجلسه ی گذشته عرض کردیم ، در روایات فرمودند چهار هزار حدومرز برای نماز بیان فرموده اند ، انقدر مساله ی نماز اهمیت دارد که بزرگان ما ، آداب والصلاه نوشته اند ، حضرت امام "آداب النمازواسرار الصلاه وسیرالصلاه" نوشته اند ، مرحوم جواد آقا ملکی تبریزی "اسرار الصلاه" نوشته اند مرحوم شهید ثانی" اسرارالصلاه" نوشته اند وبه مناسبت های مختلف بزرگان ما اهل معرفت علاوه بر فقها که سالها درباره مباحث نماز احکام ظاهری بحث می کنند برای احکام باطنی آن هم درکتابهای اخلاقی بحث شده است" محجه البیضاء"، مرحوم فیض "جامع السعادات" وبقیه ی کتب اخلاقی وعرفانی ...لذا ابعاد گوناگونی دارد وما اینجا بصورت اشاره دراین بحث ها عرض خواهیم کرد که دراین نوشتار هم به نوع اشاره ای ورمزی مباحث را مطرح کردیم که نشان دهنده ی این است که نماز در دین نزد اولیاء خیلی مهم است که ما در نوع آیات وصور قرآنی بحث از نماز را داریم. درروایت از نبی اکرم صلوات الله علیه وآله می فرماید که ای اباذر نور چشمی مرا خدای متعال در نماز قرار داده است نماز را محبوب من قرار داده است همانطور که شخص گرسنه وتشنه ؛ غذا وآب محبوبش است و ولع دارد که به آن برسد منتها فرق ما با گرسنه این است که وقتی گرسنه وتشنه به آب برسد سیراب وسیر می شوند اما ما از نماز سیر نمی شویم ....این بیانگر عظمت نماز است .ازامام صادق علیه السلام سوال شد افضل اعمال ومحبوب ترین اعمال نزد خدای متعال چیست ؟ فرمودند حضرت بعد از معرفت خداوند چیزی را با فضیلت تر از نماز نشناختم ونیافتم ...لذا ملاحظه می کنید که اولیاء دین ما هروقت فرصتی پیدا می کردند از دیگرکارها مشغولیتی نداشتند به نماز می پرداختند .ازحضرت علی علیه السلام منقول است که شبی هزار رکعت وبعضی گفته اند شبانه روزی هزاررکعت نماز می خواندند ،به امام سجاد علیه السلام عرض کردند ، آقا چقدر خودتان را به زحمت می اندازید این قدر نماز ، چون فرصتی برای تبلیغ آنچنان نبوده است فرصت برای جهاد ظاهری هم برای حضرت قطعا نبوده است که اگر فرصت برای جهاد بود یکی از معرضین درحالیکه حضرت می رفتند برای حج به حضرت عرض کرد حج امر آسانی است نسبت به جهاد ؛ حضرت فرمودند : اگر یک زمینه ای باشد که من جهاد کنم هیچ چیزی را برجهاد مقدم نمی دانم .غرض این است وقتی وظائف دیگری از واجبات یا مستحبات مهم که رسیدگی به امور مردم باشد که امر بسیار مهمی است که ائمه علیهما سلام بهشان اهتمام شدید داشتند به نماز می پرداختند ...ما محبین اهل بیت سلام الله علیها خواستند یک نموداری از این اولیاء الهی را داشته باشیم وفرمودند . بیشترین چیزی که کمر شیطان را می شکند همین سجده کردن در برابر خدا است که شیطان سجده نکرد ، که درنماز این عمل مورد سفرش است ...در روایات برای نماز یک شرائط قبولی را بیان فرمودند ، همانطور که عرض کردیم قبولی یعنی تاثیر گذاری این نماز در روح وطبق بعضی بیانات نزد خدا که عرض می کنیم این را ..فرمودند ولایت ما اولین چیزی که شرط قبولی نماز است ولایت وپذیرش ما اهل بیت صلوات الله وسلام است که فرمودند اگر کسی شب را قیام داشته باشد وروز ها ی بلند را روزه بگیرد وهمه ی مالش را صدقه بدهد وجمیع عمرش را به حج رود و ولایت ما را نشناسد ومحبت ما را نداشته باشد که اعمالش طبق دستورات ما باشد این هیچ بهره ای از نماز وایمان ندارد ،پس اولین شرط قبولی نماز این است که هرکس ولایت ما اهل بیت به گوشش رسید با این شرط وآن را نپذیرد وبرایش محرز شود که این اولیاء بعد از نبی اکرم صلوات الله علیه وآله باید مصدر امور باشند ، ما باید دستورات را از ایشان بگیریم ،اگر دقت کنیم درمذاهب اهل سنت می بینیم بی واسطه یا با واسطه شاگرد ائمه علیهما سلام بودند، وقتی ما روءسای مذاهب را اینگونه می بینیم درحالیکه ما درمذهب شافعی هستیم آن تجلیلاتی که شافعی دارد وامثال اینها از ائمه ی ما علیها سلام این ولایت ومحبت را نداشته باشیم قطعا اعمالمان مورد توجه خدای متعال قرار نمی گیرد.یکی دیگر از شرائط که مهم است ، ورع از محرمات الهی است ..."ورع" یک امری است که دوری از همه ی محرمات را شامل می شود ،چشم یک ورعی دارد گوش یک ورعی دارد زبان یک ورعی دارد ،اگر کسی بخواهد ورع کامل داشته باشد باید از همه ی محرمات اعضاء وجوارح دوری بکند تا این که این نماز مورد تاثیر باشد.اگر زبان رها باشد یا قبل از نماز غیبت وتهمت ودروغ وامثال این ها وحالا می آید در پیشگاه خدا می گوید ایاک نعبد یک دروغ بزرگی ما به خدای متعال داریم اظهار می کنیم" ایاک نستعین" در روز همواره سراغ این وآن زد وبند ها می رویم حال در نماز" ایاک نستعین" می گوییم وتوجه به خدا متعال نداریم یک تضرعی به درگاه خدا بکنیم در گرفتاری "بسم الله" بگوییم حتی ، خود "بسم الله" گفتن استعانت است" بسم الله "یعنی "استعین بالله "ما کمک می گیریم ،تا این مقدار ما غافل باشیم ازخدا به همه چیز ما یادمان باشد ، یاد زن وبچه باشیم در کار که برای آنها کار می کنیم اما از ان کسی که همواره ما به افاضه ی او موجود هستیم ، نفس می کشیم به یاد او نباشیم وبیاییم ونماز هم بخوانیم چندان نماز اثر نمی گذارد لذا پیامبر صلوات الله فرمود اگر شما نماز بخوانید وتا جایی که مثل چوب خشک شوید وروزه بگیرید تا جایی که آنقدر لاغر شوید که پشت تان تا شود از شما قبول نمی شود مگر با یک ورعی که مانع شود ما رااز گناهان ...درجلسه ی گذشته البته عرض کردیم خود نماز که طبق رساله ی عملیه باشد ، انسان را دور می کند از عده ای از گناهان اما این کاف نیست .چطور وقتی سرسفره ی غذا می نشیند تنوع طلب است همواره می خواهد غذاهای متنوع بخورد درمسائل معنوی دیگر تنوع انسان خیلی بیشتر است تقاضای انسان خیلی بیشتر است بنابراین باید این ابعاد گوناگون گناه را هم درصدد دوری اش باشیم تا این که آن اثر خاص نماز بر روح انسان گذارده شود ...

صیرفی : ان شاءالله .....

محضر قرآن کریم مشرف می شویم برمی گردیم خدمت استاد ادامه ی کلاس وبخش پایانی را خواهیم داشت .محضر سوره ی مبارکه ی معارج رسیدیم وبا افتخار محضر حاج آقای تحریری عزیز دقایق پایانی را همراه خواهیم بود ...

آیت‌الله تحریری : امام سجاد علیه السلام حق نماز را اینطور بیان کردند که باید به گونه ای باشد که آن حالت ذلت وکوچکی ما دربرابر خدای متعال اظهار شود خدای متعال نیاز ندارد و می داند از ما به ما عالم تر است * الا یعلم من خلق وهو اللطیف الخبیر * ان که خلقت دارد بهتر ابعاد وجودی ما را می داند ف انسان لایه های مختلفی دارد نیتش ، انگیزه ا ش ، این ها خیلی ابعاد زیادی دارد انسان می تواند مسلط بشود به همه ی این ها ، لذا فرمودند که این حالت باری انسان درنماز بیاید ، آن حالت نرمی دل ، خشوع اعضاء وجوارح ، آن حالت مناجات با خدای متعال .

گاهی ائمه علیهما سلام در نماز غش می کردند ، امام صادق علیه سلام درنماز حالت غشوه برایشان عارض شد بعد از نماز از ایشان سوال کردند چه شد ؟

فرمودند : ما همواره ایات قرآن را تکرار کردم تا اینکه از گوینده اش شنیدم ، ببینید چقدر وجودش خاضع ونرم شده است که حجاب ها درنماز کنار رفته است گوینده اش که خدای متعال است دارد این قرائات را از او می شنود انسان می تواند به این مراحل برسد...بنابراین مادسته بندی کردیم بعضی ازامور است که قبولی نماز است ، درقسمت قبل شرائط قبولی را عرض کردیم ، درمقابل امور مثبت امور منفی را است ،اگر کسی ولایت اهل بیت علیهما سلام را به گوشش بخورد ونپذیرد ، نپذیرفتن مانع اصلی قبولی است .به طور کلی گناهان مانع قبولی هستند منتها دربعضی از روایات به بعضی گناهان به طور خاص توجه شده است که ما اهمیت بیشتر به این گناهان بدهیم اینها در روابط اجتماعی بیشتر ظهور وبروز پیدا می کنند .یکی از آنها : ظلم است که نبی اکرم صلوات الله علیه وآله می فرمایند : خدای متعال وحی کردند ، ای برادر انبیاء مرسل ، قومت را بترسان که به خانه ای از خانه های ما وارد نشوند ( یعنی خانه های خدا ، حتی کعبه ) درحالتی که ظلمی به کسی کرده باشد ؛ به همسرش به فرزند ش به رفیقش به شریکش به همکارش ،در روابطمان باید حقوق یکدیگر را مراعات نکنیم وزیر پا بگذاریم این ظلم است ، این ها مانع قبولی نماز می شود ...گاهی انسان ممکن است کربلا هم برود اما درهمان مسیر چقدر ظلم به دیگران می کند ، باید توجه داشته باشیم .ائمه علیها سلام می خواستند با حقیقت حرکت بکنیم به این ابعاد توجه داشنه باشیم ، ممکن است بعضی پول داشته باشد وهر سال مکه هم برود اما توجه به حقوق دیگران نداشته باشد ، چه بدهکاری هایی گردنشان است ، آن بدهکاری ها را باید ادا بکنند ...یکی از مهمترین ظلم ها آبروی دیگران را ریختن است واین ها درورابط اجتماعی پیش می آید ،بعد حضرت حق تعالی به نبی اکرم صلوات الله علیه وآله فرمودند : تاوقتی که این درنماز است ، لعنش می کنیم تا این که ظلم را برگرداند ، اگر این ظلم را برگرداند این نمازش ، نماز می شود .بنابراین یکی از مسائل مهمی که مانع روح به بالا می شود رفتن روح به بالا می شود ، ظلم به انحاء مختلف است .یک نگاه آلوده وترس آور به زیر دستمان که دیگر حساب کارش را بکند ودیگر نیاید جلوی ما حقش را بگوید حقشرا طلب کند ، این ظلم است .یک حرف یبزنیم به طرف وچیزی بگوییم که حقش پایمال شود ...حالا ببینید چکار انجام می دهند واز آن طرف بدبینی به مسئولین دلسوز ایجاد شود ظلم به این ها هم می شود .دوم تکبر ،در برابر خدا ودربرابر بندگان خدا که در روایات عرض کردیم تواضع در برابر عظمت من ودوم دربرابردیگران بزرگی نفروشید .ممکن است بزرگ باشد در روابط اجتماعی ، رئیس است یا مرئوس است آقا ، استاد است اما استاد نباید خودش را بزرگ بداند که به حرف شاگردش اعتنا نکند ، حرف شاگردش را زمین بیاندازد ولو حرف حق باشد ...مرحوم آقای سخن انصاری رضوان الله تعالی علیه رفتند اصفهان پای درس مرحوم سید شفتی رضوان الله علیه از مراجع برزگی بودند که حد جاری می وادند ،مرحوم شیخ رفتند پای درسشان ایشان گفتند این فرع فقهی را نفهمیدیم امروز، هرکس جواب واقعی را بگوید می پذیریم ، این را می گویند عالم ربانی از شاگردش هم می پذیرد ، شیخ انصاری آن موقع تازه به اصفهان آمده بودند وآخر نشسته بود وجواب را می نویسد وبه کناری می دهد ومی رود ومی گوید وقتی من رفتم بخوانید شخص کناری می خواند و بعد می بیند او شاگرد همیشگی است تاحالا ازاین حرف ها نشنیده است می گوید این حرف شما نیست خوب ببینید خودخواهی چقدر زیاد است شخص می خواسته پای خودش تمام شود واستاد متوجه شد گفت این حرف یا برای امام زمان است یا برای شخص مرتضی انصاری است که آمده است در این شهر بعد می گوید بله می گوید یک آقایی اینجا بود این جواب را داد ورفت ومتوجه می شوند شیخ انصاری آمده بودند می فرستند دنبال شیخ انصاری ، حالت تواضع به انحاء مختلف در برابر دیگران خود را بزرگ ندیدن خیلی مهم است لذا دستوراتی به ما دادند که خود بزرگ بینی را نداشته باشیم این بیان را عرض کنیم و کلام وقت تمام است .علی علیه السلام به مالک اشتر فرماندار مصرجای محمد بن ابی بکر می خواهد برود ، به مالک می فرماید مالک اگردر مراجعه کنندگان به شما یک حالت توفقی در خودتان دیدید ، ای اقا من ؟ این آقای پابرهنه وفقیرمن به او رسیدگی کنم ؟ اگر این حالت آمد توجه داشته باشید شما درخدمت ومامور به امر کسی هستید که او خودش بنده ی خدا است ، او یک موجود بالاتر دارد وآن خدا است شما مامور امر به من هستی که من خود تحت ولایت او هستم .این حالت ها اگر برای انسان بیاید این حالت توفق ، این ها مانع قبولی اعمال می شود ، ممکن است سجده هم برود ، اما اگر آن حالت باشد مثل شیطان فایده ای ندارد ....

صیرفی : خیلی ممنون ومتشکریم از نگاه وتوجه تان ، ممنون از حاج آقا تحریری عزیز.خدا را به وجاهت امام مهدی ( عجل لویک الفرج ) قسم می دهیم ودعا می کنیم

الهی چنان کن سرانجام کار

توخوشنود باشی وما رستگار

دسته بندی :