یاد خدا 7 تیر 1401
رساله حقوق امام سجاد علیه الاسلام با حضور آیت الله تحریری (متن و صوت برنامه یاد خدا 7 تیر 1401)
بسم الله الرحمن الرحیم
صیرفی :الذین آمنوا وتطمئن قلوبهم بذکر الله الا بذکر الله تطمئن القلوب
برخیز برات عاشقی داده خدا
احسان قدیم را فرستاده خدا
درکوچه روزگارغم هست ولی
آرام کند دل مرا یاد خدا
سلام خدا بر پیامبر رحمت و خاندان مطهروپاکشان اللهم صل محمد و آل محمد و عجل فرجهم و سلام خدا بر حضرت مهدی (عج) و ،سلام خدا بر شهید آیت الله دکتربهشتی ویاران شهیدش ، سلام خدا به مردمان این سرزمین اهالی ارجمند یاد خدا ،وقت شما بخیر ،خدارا شکر می کنیم توفیق داریم با یاد خدا همنشین شما سروران عزیز وارجمند باشیم .محضر آیت الله تحریری عزیز هستیم ، سلام علیکم ورحمه الله
آیت الله تحریری : وعلیکم سلام ورحمه الله وبرکاته ، بنده هم خدمت شما وهمه مخاطبان سلام عرض می کنیم وبرای شهدای اول انقلاب ، هفتم تیر که یک حق بزرگی به این انقلاب ودر تثبیت انقلاب ومردم شهید پرور ما دارند سلام ودرود بی پایان الهی را نثار می کنیم .
صیرفی : خیلی ممنونیم از تشریف فرمایی حضرتعالی خدمت استاد تحریری عزیز خواهیم بود وسرسفره ی پر رزق رساله ی حقوق امام سجاد علیه السلام میهمان باافتخار خلاصه ای می بینیم از جلسه ای که گذشت ، حق حج را بر ما فرمودند ، برمی گردیم کلاس سر درس رساله ی امام سجاد علیه السلام را شروع می کنیم .
خلاصه جلسه قبل:
در روایت است می بینند امام سجاد احرام بسته است زبانشان لکنت گرفته است ونمی توانند لبیک بگویند اطرافیان عرض می کنند آقا چرا لبیک نمی گویید ؟ حضرت فرمودند من می ترسم از درپیشگاه کریم بگویم لبیک اما او بگوید لالبیک ،این جا جایگاه ریختن تعلقات است ، ریختن خودیت هااست ، خودبینی ها است خودخواهی هااست .چون غرض از همه ی اینها از خود گذشتگی است از مال گذشتگی است از آبرو گذشتگی است ، همه این ها ببینیم ارتباطمان با خدایی که همیشه ارتباطمان با خدا هست این چقدر است ؟
امام حسن درکنار خانه ی خدا نماز می خواندند دیدند که یک شخص افراد را این طرف وآن طرف می برد حضرت فرمودند چرا اینکار را می کنید؟ گفت : می خواستم این ها مانع نشوند بین شما وخدا ...حضرت فرمودند : آن که من برایش نماز می خوانم از من به من نزدیک تر است .....
صیرفی : وقت شما بخیر ، 30000720 مسیر ارتباط پیامکی ما وشما است همینطور 162 شماره تلفن روابط عمومی سازمان منتظر شنیدن نظرات شما سوالات پیشنهادات شما در ارتباط با برنامه ی یاد خدا هستیم چه بصورت پیامکی چه تماس تلفنی ، همینطور در فضای مجازی
به آدرس: @yadekhoda.qtv
که می توانید در بازنشر پیام هایی که عزیزانمان در آنجا محتواهای نابی که قرار می دهند سهیم باشیم وهم از آرشیوهای متنی صوتی تصویری استفاده بفرمایید حق حج را بر انسان فرمودند رسیدیم به حق صدقه ،
آیت الله تحریری : بسم الله الرحمن الرحیم ، الحمدلله رب العالمین وصل الله علی محمد وآله الطاهرین ولعنت الله علی اعداء اجمعین *خذ من اموالهم صدقه یطهرهم تزکیهم بها *یکی از حقوقی که برعهده ی انسان در زندگانی دنیا است که به صورت طبیعی هر کس در هر ملت وفرهنگی که باشد در این زندگانی دنیا به نوعی این حق را درک می کند وبر خودش موظف می دارد برای اینکه زندگانی دنیایش درست اداره شود این حق را نسبت به دیگران ادا کند وآن مسئله ی صدقه است وتوجه به روابط مالی با دیگران که انسان به هرحال در زندگانی دنیایی واقتصادی وگاهی در یک تنگناهایی قرار می گیرد ولو اینکه شخص از جهاتی ودر یک برهه ای از زمان از یک مکنت مالی برخوردار است اما امکان تحول برا ی او است ، ورشکستگی به هرحال آسیب خوردن تمکن مالی اش ودگرگون شدن اعتبارودنیایی اش ، از این نظر در روابط اجتماعی ، عقل وعقلا حکم می کنند که انسان لازم است به فکر دیگران هم باشد که اگر نیاز مالی داشتند در اداره ی زندگی شان آن نیاز مالی را به نوعی برطرف کنند واین مساله در ادیان الهی مخصوصا در اسلام به طور خیلی بارز توجه شده است ، دستورات اسلام اساسا ، دستورات فطری است که با فطرت انسان منطبق است خاستگاه فطرت است آنچه که خدا آفریده از تمایلات فردی که نوعی تمایلات اجتماعی است که یکی از این تمایلات برآوردن نیازهای خود است که در این رابطه انسان قهرا نیاز پیدا می کند نیازهای دیگران را برآورده کند چون این روابط روابط طرفینی است از این نظر ملاحظه می کنید در تحت عناوین مختلفی دین وقرآن کریم این روابط خوب مالی را گاهی جنبه ی یک طرفه دارد که نوعا روابط مالی دوجور است یک روابط دوطرفه است مثل خرید وفروش بنده چیزی را می فروشم وشما قیمت را می دهید یا چیزی را از شما اجاره می کنیم ویک وجهی را می دهیم در مقابل استفاده ی از آن اینها می شود روابط طرفینی مالی ، گاهی روابط یک طرفی بدن استفاده است ، بنده یک مالی نزد شما امانت می گذارم که حفظش کنید اما تصرف نکنید یا ودیعه می دهم که قبضش کنید وتصرف نکنید اما علاوه براین یک روابط مالی مطلوبی که یک طرفه است وآن هم عمدتا برای رفع نیازهای طرف مقابل است درشرع مقدس جعل شده است یک مساله زکات است که ما در اکثر آیات قرآنی که مساله ی اقامه ی صلاه آمده است اقامه نماز آمده ایتاء زکات آمده است منتها زکات هم دو کاربرد دارد در قرآن ، یک کاربرد عمومی یعنی دادن مال به کسی که انسان مالش تزکیه شود دوم زکات خاص است که در فقه اسلامی آمده است که برنه چیز این زکات است که تعدادش هم که چقدر بدهیم آمده است و بعضی از امور دیگر هم آمده که امور یک طرفه است انسان به کسانی موظف است اعطای مال کند گاهی تحت عنوان خمس آمده است گاهی تحت عنوان انفاق آمده است گاهی هم تحت عنوان صدقه آمده است اذا عنوان صدقه یک عنوان عامی است که همه ی این ها را شامل می شود هم زکات را شامل می شود هم خمس را شامل می شود هم انفاق عمومی را شامل می شود که خدای متعال دراین آیه ای که خواندیم به پیامبر بزرگوار صلوات الله علیه وآله می فرماید که از اموال مومنین صدقه بگیرید تا ایشان را پاک کنید تا بواسطه ی صدقه ایشان را تزکیه کنید ، در واقع هدف صدقه آمده است .با آن تحلیل ظاهری وکوتاهی که کردیم این صدقه واین اعطای مال یک طرفه عمدتا برای برآوردن نیاز مستمند و نیازمنداست گاهی هم شخص مستمند نیست در شهر خود متمول است حال مسافرت کرده است مالش تمام شده است برای اینکه عظتش حفظ شود می گویند فی سبیل الله بدهید که شخصیتش حفظ شود همینطوری هم بدهد به صورت غرض هم ندهد که خجالت بکشد آن با احترام و با یک شرائطی ،بنابراین در این رابطه تاثیر اولیه تامین نیاز است اما می بینیم در دستورات شرع مقدس یک اهداف عالی تری مترتب می شود وآن اینکه انسان بواسطه ی اعطای مال روحش پاک می شود این تعلقش جهت پیدا می کند چون آنچه را که انسان را نگاه میدارد از ظهور شخصیت واقعی که قرب به سوی خدا است این تعلقاتش است به مال زن فرزند منزل مقام ،که طبیعی است منتها این ها باید در راستای دستور الهی قرار بگیرد که یک جهت الهی پیدا کند که اگر این جهت الهی نباشد انسان را دنیا نگاه می دارد ، دنیا هم به تعبیر قرآن سجل است انسان نمی تواند بالا برود * ان کتاب الفجار لفی سجین * خلاصه خواستند با اختیار این تعلقات کم کم جهت پیدا کند کم شود انسان فقط یک تعلق در وجود او ظهور وبروز داشته باشد وآن تعلق معبود است عشق به او است کمال مطلق است خدایی که همیشه با ما است وما را هم طوری آفریده است که خواسته است که ما زندگی ابدی داشته باشیم ، زندگی سعادتمندانه ای که در آن زندگی هم به نوعی با خودش ونشانه های خودش مرتبط باشیم یک چنین خدایی خواسته است اینجا ما با این اعمال این تعلقاتمان تصفیه شود ....
صیرفی : خداوند روزی مان کند ان شاءالله ...
خیلی متشکر وممنونیم ، محضر قرآن کریم مشرف می شویم وبازمی گردیم بخش پایانی کلاس درس امام سجاد علیه السلام را می نشینیم واستفاده خواهیم کرد بسم الله الرحمن الرحیم ...
آیه 103 از سوره ی توبه را تقدیم عزیزان کردند ...
آیت الله توکل : مضمون آیه اعطای مال است وآن هم پیامبر بزرگوار اسلام گیرنده ی این مال است منتها خدای متعال خواسته است ما درهمه ی این روابط گوناگون زندگانی دنیا آن حق بزرگ خدای متعال فراموش نشود اگرچه بنده صدقه می دهیم آن حقی که آن شخص نیاز پیدا کرده است در روابط دنیایی داریم حق او را اداء می کنیم اما این دیدگاه به ما می گوید حق خدا است ، لذا در آیه 104 این سوره می فرماید : * الم یعلموا ان الله هو یقبل التوبه عن عباده * آیا مردم می دانند خداوند توبه شان را می پذیرد * ویاخذ الصدقات * صدقات را او می گیرد ، صدقه را به فقیر می دهیم ویا به مسکین می دهیم یا شخص آبرومند که رفع مشکلش را می کنیم اما با این دیدگاه خداوند گیرنده است واین حقیقت را بین اولیاء الهی در سیره شان به ما نشان می دهند .امام سجاد علیه السلام دیده شد که این صدقه را که می خواهند بدهند به فقیر اول می بوسند بعد می گذارند در دست فقیر ،سوال می کنند آقا چرا اینکار را می کنید ؟می فرماید : این صدقه اول در دست خدا می رود بعد در دست فقیر ،چون خدا هم با اواست ، خدا خواسته این عمل انجام شود شخص دل شکسنه دلش ، دلجویی شود ترمیم شود چون فرموده است من نزد دل های شکسته هستم .ببینید چقدر دستورات ما عمیق است فقط ظاهر را دلالت نمی کند لذا فرمودند حالا که اینچنین است سعی کنیم که حتی الامکان مخفیانه باشد صدقه مخفیانه تاثیر خودش را دارد مگر بعضی مسائل مالی که این ها جنبه ی شعائر دارد ، مثل خمس ، خمس را باید نزد مجتهد یا نماینده مجتهد آنجا بدهند دست او هم باید برسد ، علنی است .این یک واجب شرعی است اما قصد الهی داریم این ها خود هم انجام واجب است وهم اینکه دیگران را ترغیب می کند که من اینکار را انجام دهیم اما صدقات مستحبی را فرمودند حتی الامکان مخفیانه باشد که از ریا به دور باشد تاثیرگذاری اش برای صدقه دهنده بهترباشد وبرای صدقه گیرنده هم بهترباشد که هم شأن طرف مقابل را شرع مقدس ملاحظه می کند که آبرویش حفظ شود مگر دریک جایی که موجب می شود که ترغیب شوند دیگران آنجاها یک استثنا است اما آن مرحله اولیه هم امام سجاد علیه السلام به اعطای صدقه سری اشاره فرموده اند .توجه به اینکه صدقه ولو اینکه مال ما را کم می کند اما این یک ذخیره می شود برای ما .امام سجاد علیه السلام می فرماید : حق صدقه این است که بدانی این ذخیره ای است نزد پروردگار. یعنی خدا گیرنده است .خدای متعال فرموده است بعضی از کارهای خوب را ما هفتصد برابرش می کنیم برای شما ،خیال نکنید این ها نابود می شود واز بین می رود نه ،آن کاری یا آن صدقه وانفاقی که برای خدا باشد ماندگار است آن را که ندادیم از بین رفته است .نبی اکرم صلوات الله علیه وآله قربانی کردند وپخش کردند سوال کردند چه ماند ؟ گفتند مثلا یک ران ماند .جضرت فرمودند : نه آنهایی که دادیم مانده است ...این را تا نداده ایم تلف است اگر بدهیم مانده است .این ها دید به ما می دهد ، دستورات شرع مقدس معرفت افزایی می کند ؛ خواستند تا ما معرفت مان قوی شود و معرفت بیشتر شود لذا فرمودند *اتوهم من مال الله * به دیگران از مال خدا بدهید .یعنی ما امانت دار هستیم ، اگر این را برسانیم درست کسب کرده باشیم وبه جایش هم درست برسانیم تازه این امانت را به اهلش رسانده ایم *ان الله یامرهم ان تادوا الامانات الی اهلهم *خدا امر می کند که امانات را به اهلش بدهید همه این ها امانت است این مقام امانت است که ما ازاین مقام چگونه استفاده می کنیم در رفع مشکلات مردم یا خیر،موسی بن جعفر علیه السلام به علی بن یقطین فرمودند : این جایگاه را تو بگیر ولو درحاکمیت هارون خبیث است برای اینکه مشکلات شیعیان ما را حل بکنید که در حق حاکم عرض خواهیم کرد .یک گوشه ای به شهدای هفتم تیر ، این شهدا چه جایگاهی داشتند چه مقامات ظاهری داشتند از همه آن ها به خاطر خدا گذشتند که همه ی این ها صدقه است ، شهید بهشتی چه جایگاهی داشت د رپرتو فرمان امام رضوان الله علیه سکوت می کردند نسبت به آن تهمت هایی که به این شهید مظلوم زدند ، که امام بعد از شهادت شان فرمودند بالاتر از شهادت شان مظلومیت شان است ، صبر می کردند چون امام فرمودند هیچ نگویید در جامعه تشنج ایجاد نشود .ایشان می فرمودند روزی هفده ساعت کار می کنیم ، گاهی دوستان می گفتند بنی صدر خبیث اتهاماتی می زد حرف هایی برعلیه این شهید بزرگوار وامثال این بزرگواران بودند که شما ازناحیه خود طرفداری کنید به امام که می گفتند امام می فرمودند این ها از این مقام بهترین استفاده را کردند این مقام به کجا رسید که علامه طباطبائی رضوان الله تعالی علیه شنیدم فرموده بودند که شهادت شهید بهشتی را مخفی می کردند ایشان اظهار حزن می کردند از ازدست دادن این بزرگوار فرمودند : چه بگویید وچه نگویید این ها را ما می بینیم این ها را دارند می برند وصعود می دهند به عوالم بالا ،غرض اینکه این ها صدقه ی خود را به طور کامل دادند ولو اینکه از دست دادند اما از دست ندادند در واقع خدا به این ها عظمت داده است ویکی از جهات تثبیت انقلاب شهادت این بزرگواران است که سابقین در شهادت هستند .قرآن کریم سابقین در هر کار خیر را ازمقربین معرفی کرده است *والسابقون السابقون اولئک المقربون *این ها خودشان در این معرض قرار دادند .خدای متعال می فرماید ما این معرفت را در صدقه ، خمس ، زکات ، انفاقات مستحب قرار دادیم واینکه ما امانت دار هستیم ، اگر این دیدگاه را داشته باشیم برایمان آسان می شود چون مالک حقیقی اوست ما مالک اعتباری هستیم وعوض می شود این لباس می خواهیم تن مان باشد وهبه نکنیم هبه کردیم دیگر می رود از ملکیت می رود بیرون اما آنکه از ملکش بیرون نمی رود آن خدای متعال است .بنابراین اینچنین است از یک ملک اعتباری منتقل می شود به یک ملک اعتباری دیگر وآنوقت آن مالک حقیقی نگاه می دارد برای ما چه می کند ؟ آن را گسترش می دهد ..در چه وقتی ؟ در آن وقتی که نیاز می آید لذا هشدار دادند آنهایی که کنز می کنند آنهایی که انفاق نمی کنند :
*والذین یکنزون الذهب والفضه ولاینفقونها فی سبیل الله وبشرهم بعذاب الیم * آنهایی که بخل می ورزند می گویند اگر ما بدهیم خودمان دستمان تهی می شود روز مبادا چکار بکنیم ؟ فرزندمان چکار بکند ؟ از کجا زنده باشیم ؟این تفکرات دست ما را می بندد که به اهلش نرسانیم ، خدا می فرماید : آنها را بشارت بده به عذاب الیم بعد در ادامه می فرماید *یوم یحمی علیها فی نار جهنم * روز قیامت درآتش جهنم قرار می گیرند * فتکوی بها جبالهم * صورت هاشان وپهلوهاشان وپشت هایشان داغ زده می شود با همان اموالی که کنز کردند ندادند ، دیگران وورثه بردند ، ورثه ممکن است استفاده ی خوب بکنند اما ما بیچاره به دست خودمان ندادیم واز این عذاب می کشیم اما آن ورثه که درمسیر خیر انجام دادند به خیراتش می رسد... نظام شریعت اینچنین است که امورات انسان چند پهلو است ما که آن کار خیر را انجام نمی دهیم به آثار بدش می رسیم وآنی که از راهنمایی ما به خیرات می رسد به مواهب الهیه وخیرات الهیه می رسد . عالم هم اینچنین است ، اگر عالم به علمش عمل نکند این معارف دین را به دیگری می دهد دیگری از آن استفاده می کند خودش ضرر می کند .توجه به این معانی موجب می شود کندن از دل آسان شود .لذا می فرماید : هرکه از پول بگذرد خندان بود .امروزه در این گرفتاری ها نرخ ها بیخود بالا می رود .درجلسه ی آینده ان شاءالله آثار صدقه را غیر از این ها ان شا ء الله عرض خواهیم کرد ووارد حق دیگری خواهیم شد ....
صیرفی : خیلی متشکراز لطف وآقایی حضرتعالی
از همراهی ونگاهتان کمال تشکر را داریم
خدایا را به وجاهت امام سجاد علیه السلام قسم می دهیم ودعا می کنیم
الهی چنان کن سرانجام کار
توخوشنود باشی وما رستگار