حدیث روز
امام صادق عليه السلام فرمود: خوش اخلاقی در بین مردم زینت اسلام است.

یاد خدا 22 فروردین 1401

درس های ماندگار از نهج البلاغه با حضور دکتر اسماعیلی (متن و صوت برنامه یاد خدا 22 فروردین 1401)

بسم الله الرحمن الرحیم

صیرفی:الذین آمنوا وتطمئن قلوبهم بذکرالله الا بذکرالله تطمئن القلوب

اللهم رب شهر رمضان الذی انزلت فیه القران وافترضت علی عبادک فیه الصیام صل علی محمد و آل محمد وارزقنی حج بیتک الحرام فی عامی هذا فی کل عام واغفرلی تلک الذنوب العظام وانه لایغفرها غیرک یا غفار و یا علام

سلام خدا برپیامبر رحمت وخاندان مطهر وپاکشان اللهم صل علی محمد و آل محمد وعجل فرجهم سلام خدا بر امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلام خدا بر شما اهالی ارجمند یادخدا مهمانان خوب ماه مبارک رمضان خیلی خوش آمدید افتخار داریم این لحظات را در این ساعات نورانی با یادخدا و ذکر او مشغول باشیم و محضر سرور ارجمندم عضو محترم مجلس خبرگان رهبری استاد محترم حوزه و دانشگاه جناب آقای دکتر اسماعیلی عزیز باشیم آقای دکتر سلام علیکم ورحمه الله

استاد اسماعیلی:سلام خدا بر شما وبینندگان برنامه شما و روزه داران بزرگی که مهمان خدا محسوب می شوند سلام خدا بر هرکسی که تصمیم دارد تقوا کسب کند و در این روزها به دنبال این هست که بنده واقعی خدا باشد سلام خدا بر بندگان صالح و سلام خدا بر همه کسانی که در طول تاریخ *لااله الاالله *گفتند

صیرفی:خیلی ممنون از قبول دعوت شما از این سلام زیبای شما به قشرهای مختلف عصرهای گوناگون محضر آقای دکتر اسماعیلی عزیز که می رسیم مهمان نهج البلاغه شریف هستیم و با افتخار ان شاءالله کنار شما خواهیم بود خلاصه از جلسه قبل با هم مرور می کنیم و برمی گردیم کلاس درس امروز را آغاز می کنیم

خلاصه جلسه قبل:

خود خدا در قرآن فرموده که اگر مرگ فرا برسد در اختیار شما نیست که بمیرید یا نمیرید اگر دست ما بود که احدی تن به مرگ نمی داد احتمالا، می گویند این نهی کنایه از امور مقدماتی و اختیاری آن هست یعنی حالا که نمی توانید نمیرید پس پیشاپیش کاری کنید که هنگام مرگ حتما مسلمان باشید

ولی اصل روزه بر همه امت ها واجب بوده است یک کسی ممکن است بگوید که برای چه؟واقعا برای چه؟ برای چه از صبح تا مغرب چیزی نخوریم چیزی نیاشامیم غیبت کسی را نکنیم دست به مال کسی دراز نکنیم و...

جواب در ادامه آیه آمده* للکم تتقون *

صیرفی:ممنون لطف همه آنهایی هستیم که در طول این سال‌ها با برنامه خودشان همراه هستند خاصه با ارسال پيام وبا اشتراک گذاری کلیپ های برنامه یاد خدا در صفحه مجازی به آدرس yadekhoda_qtv@

۳۰۰۰۰۷۲۰مسیر ارتباط پیامکی ما و شماست و که اگر علاقمند بودید می توانید نظر خودتان را با شماره تلفن ۱۶۲روابط عمومی سازمان صداوسیما هست راجع به برنامه خودتان بفرمایید

استاد اسماعیلی:امروز می خواهیم در این باره صحبت کنیم که از نظر علی علیه السلام ما چند نوع دارایی داریم کما اینکه دیگران هم این چند نوع دارایی را دارند و وظیفه همه ما این هست که تمرین کنیم به سوی دارای یکدیگر دست دراز نکنیم هفته قبل صحبت بود که ماه رمضان ماه تمرین تقوا هست تقوا را هم معنا کردیم اینکه پرهیز داشته باشیم اجتناب داشته باشیم از شکستم مرزها و تجاوز به حقوق دیگران، ما زیاد شنیدیم که مال مردم نخوریم ولی کمتر به این نکته دقت کردیم که مال مردم فقط به دارایی های مادی آنها گفته نمی‌شود مردم به غیر دارایی های مادی خانه و ماشین دفتر و کتاب وسایل زندگی دارایی هایی دیگری هم دارند که اینها ارزشش کمتر از اموال مادی نیست و بیشتر هست،اولین نگاه دارایی انسان معطوف می‌شود بر همین چیزهایی که از مادی من و شما داریم همین وسایل زندگی که داریم به اسم هست و البته خیلی مهم هست به ما گفته اند مراقب باشید که نسبت به اموال دیگران بی احتیاطی نکنید دست درازی نکنید اگر چنین کنید خداوند به شما نظر رحمت نخواهد داشت و وای به حال کسی که خدا به او نظر رحمت نداشته باشد کمی بالاتر در روایت آمده است که خدا نگاه دشمنانه و غضبناک نسبت به کسانی دارد که به اموال دیگران دست درازی می کند چیزی را برمی دارد بدون اینکه او رازی باشد من در زمینه چون زیاد صحبت شده چیزی نمی‌گویم فقط حدیثی از پیامبر اکرم بخوانم و عبور کنم پیامبر رحمت فرمود که* من اقتطع مال مومن غصبا بغیر حقه *هرکسی فرق نمی کند چه کسی باشد هر کسی که به مال دیگران بی اجازه دست اندازی کند و غصب کند* لم یضلل الله عزوجل معرضا عنه *خدا برای همیشه روی از او برمی گرداند اعراض می کند از او دیده اید می خواهیم با کسی صحبت می کنم رو برمی‌گرداند چقدر سخت می شود حالا این مثال خوبی نبود ما می خواهیم به پیشگاه خدا برویم و او رو برگرداند پيامبر فرمودهر کسی مال دیگران بدون اجازه بردارد همواره خداوند متعال روی از او برمی گرداند* ماقتا الاعماله* و خدا دشمن کارهای او هست کدام کارها ؟کارهای بد او؟نه آنکه معلوم هست می فرماید :ماقتا الاعماله التی یعلمها البر و الخیر* خدا دشمن هر کار خوبی هست که او انجام می دهد هر خیری که از او صادر می شود *لا یثبتها فی حسناته* این را در دیوان کارهای خوب او نمی نویسند* حتی یتوب*تا توبه کند و مال مردم را به صاحبش برگرداند * و یرد المال الذی اخذه الی صاحبه* دقت فرمودید خیلی عجیب بود این روایت اگر کسی دست اندازی کند به مال دیگران خدا روی برمی‌گرداند و به کارهای خوب وی غضبناک نگاه می کند و هیچ کار خوبی پذیرفته نیست تا زمانی توبه کند و مال را به صاحبش برگرداند و رضایت او را بگیرد

پس مال مردم خوردن اینقدر زشت است دست اندازی به اموال دیگران اینقدر قبیح هست اما بالاتر دست اندازی به جان مردم هست جان مهمتر است یا مال؟ جان، اینقدر جان مردم مهم هست که خدا در قرآن فرموده من قتل نفس بغیر نفسه *هر کسی که دیگری بی گناه بکشد بدون اینکه او قاتل باشد، بله اگر او قاتل بود و من حق قصاص داشتم *اوفساد فی الارض، قاتل نیست مفسد فی الارض هست در دادگاه محکوم شده به اعدام ،آن بحث جداگانه هست اما قرآن می فرماید* من قتل نفسا بغیر نفس اوفساد فی الارض*غیر این دو اگر دست کسی به خون دیگری آلوده شود*فکانما قتل الناس جمیعا* گویی همه انسانها را از ابتدای خلقت کشته است، قتل خیلی مهم است مراقب باشیم گاهی یک عصبانیت و کشمش و مجادله، اکثر قتل ها بر اثر یک عصبانیت بی جا هست ،جان مهم تر مال هست اما آنکه مهم تر هست و امروز می خواهم روی آن صحبت کنم آن هست انسان نوع سوم دارایی دارد که از جان مهم تر هست و آن آبروی او هست ،آبرو یک نوع دارایی هست بلکه بهترین دارایی هست چون مال کسی را بخورید جان کسی را بگیرید و بکشید، حتما درد آن کمتر است از آن‌ که آبروی او را ببری و بی حیثیت کنید یک خبری منتشر کنید که او بی آبرو شود در حالیکه درست نباشد تو مجاز نباشی این ها خیلی مهم هست گهگاه در زندگی روزانه نمونه ها یی می بینیم تهمت هایی زده می شود خبرهایی پخش می شود شایعاتی ساخته می شود که حیثیت و سابقه ۲۰سال، ۳۰ سال، ۴۰سال، خدمت کسی را به دروغ از بین می برد، رها بودن در گفتار در نوشتار در فوروارد مطالب فضای مجازی برای هم، درد بزرگی هست که روزگار ما به آن دچار هست نوع سوم از دارایی ها که حتی از جان با ارزش تر هست و تعرض به آن از تعرض به جان افراد و خون افراد خطرناک تر هست بی حیثیت کردن آن ها است بی آبرو کردن آن هاست این را ما در روایات داریم اینقدر زیاد داریم که در میان فقها این جمله مشهور و معروف هست در همه کتاب های فقهی آمده *ان حرمته عرض المؤمن کحرمه دمه و ماله* احترام آبروی یک مومن مثل احترام به جان او هست مثل احترام به مال او هست این حداقل هست والا احترام به آبرو باید بالاتر باشد ما در فقه یاد دادند می گویند در سه چیز همیشه محتاط باشید در این چیز همیشه وسواس به خرج دهید( اموال،دماء، اعراض)این تعبیر را در فقه بکار می‌برند نسبت به مال مردم‌ محتاط باشید وسواس آمیز اجتناب کنیم از استفاده از مال دیگران از بیت المال که تکلیف مشخص است دوم وسواس آمیز مراقب باشیم که خدای نکرده به سلامتی دیگران آسیب وارد نکنیم و از همه مهم تر اینکه وسواس آمیز نسبت به دیگران حرف بزنیم، بنویسم و بگوییم، مراقب باشیم خیلی سخت است یقین پیدا کردن به این حرف هایی که می زنیم نسبت به یکدیگر کدام یک از ما قادر هستیم این چیزها را که برادران دینی می گوییم در پیشگاه خدا ثابت کنیم دقت دارید حتی اگر واقعا اینطور باشد و ما نتوانیم ثابت کنیم حق نداریم بگوییم قرآن این را به ما یاد داده یک جرم را با چشمان خود ببینیم ولی مدرک نداریم اثبات کنیم می توانیم بگوییم؟ اگر گفتیم خود ما مفتری هستیم خود ما *قاذف هستیم حد دارد شلاق دارد ما کم توجه هستیم بسیاری از این حرفها که نسبت به هم می زنیم اگر حد شرعی نداشته باشد یقینا دارای تعزیر هست اما ما توجه نمی کنیم با آبروی مومنین احتیاط آمیز رفتار نمی کنیم من یک جمله ای را دیدم چند شب پیش در کتاب( نهایه )شیخ طوسی ،که کتابی فتوای فقهی آن بزرگواری هست که (شیخ الطائفه )نام گذاشتند ومن بعضی از استادان شنیدم که با کتاب نهایه شیخ طوسی مثل کتاب حدیث رفتار می کنند ،چنین کتابی هست،آنجا دیدم شیخ طوسی فتوا داده است نوشته اند هر کس به برادر دینی اش بگوید ای فاسق، ای خائن، ایشان فتوا داده که تعزیر، حداقل مجازات او هست او شرعا باید شلاق بخورد کاش همین جا می زدند ،اینجا نمی‌توانیم نمی‌دانیم زده نمی شود، ذخیره می شود برای یک روز دیگر ،جلوی چشم همه بندگان خدا شلاق زده می شود مگر ما حق داریم به کسی بگوییم خائن و وطن فروش و وابسته ،این ها تهمت های بزرگی هست که عرش خدا را به لرزه در می‌آورد و این فتوای فقیه هست فتوایی شیخ طوسی فرمودند و نقل کردند و فقهای بعد او ادعای اجماع کردند پس از او،و ما بی تفاوت هستیم متاسفانه،

صیرفی:خیلی متشکرم محضر قرآن مشرف میشویم و حسن ختام فرمایشات استاد را استفاده می کنیم

محضر سوره مبارکه نور رسیدیم جالب است این حرفهایی که شما می‌گویید برای ما تازگی دارد اینقدر راحت از کنارش عبور کردیم و اینقدر عادی شده در فرهنگ جاری که متاسفانه مغفول واقع شده است

استاد اسماعیلی:من نمی‌دانم اگر پیامبر خدا زندگی ما را ببینید چقدر قبول می کند که ما پیرو او هستیم آیا حاضر هست ما خود را مسلمان نامگذاری کنیم یا می فرماید خود را به ما نچسبان ،مایه شرمساری پیامبر هستیم نعوذ بالله چقدر زندگی ما آنطور هست که خدا و پیامبر و امیرالمومنین گفته اند چقدر نسبت به آبروی دیگران توجه داریم من کسانی دیدم و می شناسم واقعا مراقب هستند یک دانه برنج از بیت المال هدر نرود واقعا مراقب هستند یک دانه را حاضر نیستند تلف کنند ولی آبروی دیگران را به راحتی می برند ،می شناسم،این برای آبروی مومن که روایات آمده است مثل جان مومن است اینقدر کم توجه و بی احتیاط هستند خیلی راحت تهمت می زنند به دیگران ، خیلی راحت مهر باطل شد به پیشانی بندگان خدا می زنند من نمی‌دانم چرا ،با چه جراتی چطور می توانم بهتر ازدیگران خود را بدانم در حالیکه از پرونده خود اطلاع دارم ولی از باطن او که من اطلاع ندارم، سعدی یک جمله دارد خیلی زیباست می گوید خدا می بیند و می پوشاند همسایه نمی‌بیند و می خروشد

فریاد می‌زند و آبرو می‌برد چطور شنیده نمی‌دانم در آیه شریفه داستانی دارد یک زن و مرد مسلمانی را با هم دیدند اصحاب پیامبر شروع به پچ پچ کردند موضوع چه بود اینها چرا با هم بودند چرا رابطه ای باهم داشتند آیه ای نازل شد که شنیدیم آیه نازل شد آبروی هم را می برید چیزی را که نمی‌دانید می گویید *و تحسبونه هینا *بعد هم به شما می گویند می گویید مگر چه شد،ساده می گیرید * و هو عندالله عظیم*همین کاری که ساده انگاری می کنید و می‌گویید همه می گویید همه نوشته اند همین در پیشگاه خدای عظیم ،عظیم هست ،ما بی توجه هستیم ما حواسمان نیست که چه می کنیم،غیبت حرام هست چرا؟ چون آبروی دیگری را می برد ،سب حرام هست چون چون شخصیت کسی را لکه دار می کند سوءظن حرام هست چرا؟ چون کرامت کسی را نادیده می‌گیرد و خیلی گناهان کبیره فقط بخاطر این هست که ما ذره ای نسبت به شخصیت اجتماعی دیگران بی تفاوت هستیم

ماه رمضان هست ماه علی علیه السلام است ما در این برنامه الحمدالله مهمان نهج البلاغه شریف هستیم می خواستم بگویم از نگاه مولای من و شما هر کسی سه نوع دارایی دارد اموال مادی،جان ،آبرو،کم ارزش ترین آن اموال مادی او هست که اگر سر سوزنی از اموال مادی مردم وارد شود خدا نگاه رحمت به ما ندارد کار خوب ما قبول نمی شود از آن مهم تر جان او هست که کشتن یک نفر مثل کشته همه انسان ها هست ولی از جان مهم تر آبرو هست بیاییم نسبت به آبروی هم حساس باشیم علی علیه السلام در خطبه ۱۷۶نهج البلاغه می‌فرماید *

فمن استطاع منکم ان یلقی الله سبحانه و هو نقی الراحه من دماء المسلمین و اموالهم *

هرکسی از شما اگر می تواند کاری کند که به هنگام‌ ملاقات با خدای خود خیال او راحت باشد دستش پاک باشد از خون برادران مسلمانش و اموال برادران دینی و بعد مهم تر از این ها *سلیم اللسان من اعراضهم*و اینکه زبانش آلوده به آبروریزی دیگران نشده باشد حضرت فرمود هرکس می تواند چنین کند *فلیفعل *معطل نکند همه تلاش را بکاربردن که نه مال مردم و نه جان آنها و نه آبروی مردم تعرض نکند وای به حال آنکه وارد صحرای قیامت شود و در پرونده آمده باشد که تو مایه آبروریزی برای یک بنده خدا شدی در روایت هست دیگر اعمال خیر او هم پذیرفته نیست

صیرفی:خیلی ممنون از لطف شما کمال تشکر دارم برای بینندگان عزیز آرزوی قبول طاعات و عباداتشان داریم

خدا را به وجاهت حضرت خدیجه قسم می‌دهیم و دعا می کنیم خدایا چنان کن سرانجام کار تو خوشنود باشی و ما رستگار

دسته بندی :