یاد خدا 14 تیر 1401
درس های ماندگار از نهج البلاغه با حضور دکتر اسماعیلی (متن و صوت برنامه یاد خدا 14 تیر 1401)
بسم الله الرحمن الرحیم
صیرفی:الذین آمنوا و تطمئن قلوبهم بذکرالله الا بذکر الله تطمئن القلوب در خانه ای که نور ولا و موج می زند
آرامش و آرامش و امید و صفا موج می زند
در زندگی به سبک ائمه یقین بدان
دارد همیشه یاد خدا موج می زند
سلام خدا بر پیامبر رحمت و به خاندان مطهر و پاکشان "اللهم صل علی محمد و آل محمد" سلام خدا بر امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه و الشریف) و سلام خدا به شما اهالی ارجمند یاد خدا وقتتان بخیر خیلی خوش آمدید خدا را شکر می کنیم که با یاد خدا همنشین شما سروران عزیز و ارجمند هستیم و افتخار می کنیم محضر استاد عزیز و ارجمند حضرت آیت الله تحریری هستیم آقا سلام و علیکم
آیت الله تحریری: سلام و علیکم و رحمة الله و برکاته بنده هم در خدمت شما هستم
صیرفی: ممنون از قبول زحمت که پذیرا بودید و دعوت ما را پذیرفتید محضر استاد خواهیم بود و سر سفره پر رزق رساله حقوق امام سجاد علیه السلام مهمان هستیم الحمدلله. با هم خلاصه ای ببینیم از جلسه گذشته جلسه ای که در آن از حق صدقه در رساله حقوق امام سجاد علیه السلام فرمودند بفرمایید خواهش می کنم
خلاصه جلسه قبل:
خدای متعال در این آیه ای که خواندیم به پیامبر خدا صلوات الله علیه و آله می فرماید که از اموال مومنی صدقه بدهید تا ایشان را پاک کنید و به واسطه صدقه ایشان را تزکیه کنیم در واقع هدف از صدقه آمده است او این تحلیل ساده و ظاهری که کردیم با این صدقه و اعطای مال یک طرفه که عمدتا برای برآوردن نیاز انسان مستمند است و گاهی هم شخص مستمند نشده است و در شهر خود متمول است حالا مسافرت کرده است و مالش تمام شده است برای اینکه عزتش حفظ شود میگویند "فی سبیل الله" از امام سجاد (علیه السلام) دیده شد که وقتی میخواهند این صدقه را بدهند به فقیر اول می بوسند بعد می گذارند در دست فقیر این کار محبوب خداست و بالاتر اینکه می پرسند چرا این کار را میکنید؟ حضرت پاسخ دادند این صدقه اول دست خدا می رود چون خدا هم با اوست خدا خواسته این عمل را انجام دهد از آن شخص دل شکسته دلجویی شود و دل شکسته او ترمیم شود
صیرفی: مثل همیشه تقاضای ابتدای برنامه ما از شماست که ۳۰۰۰۰۷۲۰ شماره پیامکی یاد خداست هرچه که دلنوشته دارید انتقاد چه سوال و هر نکته ای که به نظرتان می آید در بهبود برنامه می تواند ما را کمک کند با ارسال آن به صورت پیامک یا تماس با شماره تلفن ۱۶۲ همین طور در فضای مجازی به آدرس:yadekhoda.qtv@
خلاصه های نابی از برنامه پیشکش حضور شما میشود که در به اشتراک گذاشتن آن شما هم سهیم باشید و این صدقه جاریه را از دست ندهید محضر حضرت آیت الله تحریری هستیم و کتابی هم که خودشان در شرح رساله حقوق امام سجاد علیه السلام نوشته اند یک وعده ای در پایان جلسه قبل به ما فرمودید که انشاالله در خلال این جلسه آثار و برکات صدقه هم برای ما می فرمایید
آیت الله تحریری: بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین
جایگاه صدقه در روابط اجتماعی، در روابط خانوادگی در روابط سیاسی و در روابط خانوادگی یک جایگاه وسیع و گسترده است در روابط اجتماعی یک مقدار زیادی در پرتو روابط مالی صحیح شکل میگیرد و ما دستورات گوناگونی در شرع مقدس داریم که بعضی از این دستورات به نوعی تاکید روابط بین عقلا است که این روابط را عقلا دارند در روابط مالی شان و در شکلگیری زندگی مادی ،شارع مقدس هم گاهی با قیودی آنها را می فرماید که به اینها از نظر احکام احکام تاکیدی گفته می شود بعضی از احکام را عقلا درک نمی کنند اصل آن را درک می کنند اما خودش درک نمی کنند اینجا شرع مقدس این احکام را دارد به گفته میشود "احکام تاسیسی "مثل نماز مثل حج مثل روزه از احکام تاسیس ایست صدقه هم احکام تاکیدی است که یک قسمتی از روابط مالی را در بین جوامع عهده دار است منتها آن سفارشاتی که شرع مقدس در مسئله صدقه با آن گستردگی که صدات واجب و مستحب شامل می شود دارد در هیچ یک از مکاتب بشری و غیر بشری در ادیان دیگر نیست چرا چون ادیان دیگر به نظر دستورات انحراف تحریفی دارند و این مکتب نورانی اسلام و مکتب نورانی اهل بیت علیهم السلام است دستورات دقیق گوناگون فرموده اند که حیثیت انسان ها در این روابط مالی حفظ شود مثلاً فرمودند که این صدقه را ما به جای دهیم که بدانیم شخص واقعاً نیازمند است باید تحقیق کنیم و افراد را گدا منش بار نیاوریم بعضی ها تن پرور هستند منتظر هستند که دیگران زندگیشان را اداره کنند می توانند بروند کار کنند لذا می فرمایند باید به این نکات توجه داشته باشید هدر نرود بعضی ها خوش باطن هستند میگویند که ما می دهیم باید تحقیق کنید تا صدقه شما هدر نرود هتل امکان بشود شغلی برای شخص ایجاد شود که چشمش به دست مردم نباشد و ولواینکه فقیر باشد یا مسکین باشد اگر توان مالی دارد یک سرمایه کوچکی به نشان بدهد و بگوید من نظاره می کنم کاری که انجام می دهید بروید بفروشید ما بیشترش می کنیم لذا این روابط نیاز به نظاره هم دارد صرف اینکه مستحب است و ثواب دارد و این ها کفایت نمی کند لذا شرع مقدس بیان کرده فرموده است یکی از آسیب ها منت نهادن است شخصیت طرف خورد میشود این منت نهادن آزار دادن او است ما داریم مشکل مالی اش را حل میکنیم از آن طرف آسیب روحی حمل و میرسانیم لذا در این عمل خواستهاند هم موجب رشد مالی شخص شود اما موجب رشد روحی شخص رشد روحی طرف مقابل شود خوب نیاز مادی او هم حل می شود به بعضی از صدقات در شرع مقدس تا یک ساله شخص را هم می توانید بدهید زکات فطره هم چنین است می توان تامین کنید تا دست دراز نکند جلوی دیگران، خیال راحتی داشته باشد و زندگی را بچرخاند خانواده اش یعنی این نکات دقیق و ظریف را در در شرع مقدس برای برای ما بیان کردند که این ها خوب استفاده کنیم گاهی در اثر نشناختن این وظایف و نشناختن این معرفت نداشتن به این مسائل گاهی انسان هدر می دهد کارهای خوبش را، لذا بحث معرفت افزایی نسبت به دستورات شرع مقدس به مسائل اخلاقی به روابط اجتماعی خیلی مهم است این برنامه هایی که در صدا و سیما در قسمت معارف مخصوصاً در بخش قرآنی صدا و سیما، رادیو قرآن و شبکه قران سینم، برنامه های مفید و به ان های مختلف موجب معرفت افزایی می شود که در هر جا و هرکس که سواد هم ندارد می تواند پیچ رادیو را باز کند معارف را فرا بگیرد و حجت بر همه تمام است و غیر از زمان طاغوت است یک مقدار فرموده امام محقق شده است این دانشگاه رخ داده است منتها باید خیلی تسویه شود و برنامه های معرفت افزایی برنامه های دیگر را خنثی نکند عرض این است که ما در پرتو جمهوری اسلامی یک ظرفیت گسترده ای خداوند به ما عنایت فرموده اند که به زبانهای مختلف این موجب معرفت افزایی شده است که ما بدانیم کارهایی که می خواهیم انجام دهیم این که کار کوچکی است این کار کوچک چطور مثمرثمر است لذا در روایات ما در این مراحلی که عرض کردیم که پشتوانه های ترغیب ما به کارهای خوب که بدان این صدقه که می دهید این خمس، برای این شخص و این شخصیت نیست بعضی فکر میکنند برای روحانیت است ،خیر برای خداست و ان لله خمسه در قرآن دارد که بخش اولیه خمس ۵/۱ برای خداست منتها خداوند این قسمت خودش را به پیامبرش داده است و جایگاه امامت و رهبری ست این ها مربوط به روحانیت نیست که این ها بخواهند درست کرده باشند اینها انحرافاتی است که اگر در این روزها درست حل نشود گوش به تبلیغات سوء دشمن داده میشود انسان را از وادی بیرون میکند شخص گاهی نماز خوان است اما خمس نمی دهد می گوید می رود در جیب آخوندها در حالی که آخوندها در اینجا کاره ای نیستند این جایگاه امامت و رهبری است در مورد زکات هم چنین است گفتند اول باید به دست امام المسلمین برسد که ایشان آن را درست پخش کنند چون آن مرکزیت دارد لذا این معارف را درست به دست نمی آوریم و خدایی نکرده بعضی تبلیغات سوء در ما هم اثر می کند لذا این پشتبانی های معنوی نسبت وظایف اخلاقی موجب می شود این کار انسان ولو کم باشد این کم میشود بی نهایت اگر در یک جایی باشد که موثر باشد ان شالله در بخش بعدی آثار صدقه را عرض می کنیم توجه به این نکات هم خوب و لازم بود که برای همه انشاالله موجب تذکر و یادآوری شود.
صیرفی :خیلی ممنون و متشکر محضر قرآن کریم مشرف می شود نور و شفا میگیریم بخش پایانی را ان شاءالله در خدمت الله تحریری خواهیم بود الله الرحمن الرحیم…
وقت شما بخیر ممنونم از همراهی وممنونیم از انتخابتان که همچنان یاد خداست با افتخار محضر آیت الله تحریری هستیم و میخواهیم آثار و برکات صدقه را بشنویم.
آیت الله تحریری: اگر ما توجه کنیم به دستورات شرع مقدس همه دستورات من و دستورات کوچکی که ما خیال می کنیم دستور کوچکی است انسان می خواهد غذا بخورد می فرماید چه مستحبات چه آثاری دارد آثار دنیای دارد همه آثار آخرتی این ویژگی دین ما و مکتب اهل بیت است و با بیان این آثار ما را ترغیب می کنند به تقویم سراغ این خوبی ها * وسارعوا الی مغفرت من ربکم وجنه عرضها کالارض سماء والارض*که توجه به این تعالیم انسان سرعت میگیرد به انجام کارهای خیر می شود از نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است فرمودند هرکس به اندازه یک درهم که کمترین مقدار در آن زمان بوده مانند کوه احد می شود از نعمت های بهشتی از یکی از آثارش پاداش فراوان آخرتی است دوم مرگ نابهنگام را به تاخیر میاندازد لذا صدقه مشکلات را به تاخیر می اندازد صدقه در زمان حضرت عیسی علیه السلام حضرت نام زن و مرد که دیشب عروسی شان بود از دنیا رفتند بروید تشییع می روند ببیند که نه آنها زنده اند بر می گردند و به حضرت عرض می کند که آقا خبر شما دروغ بود حضرت می فرماید ببینید چه کار کرده اند زیر بستر شان را هم ببینید می روند سوال می کند که شما چه کار کرده ای دیشب میگویند ما رسم ما این است که قبل از اینکه ازدواج کنیم اگر شب فقیری بیاید یک چیزی به او می دهید همچنین بود فقیر آمد و ما صدقه دادیم و رفت می روند زیر بستر شان را نگاه میکند میبیند که ماری مرده است حضرت می فرمایند :که مار مامور بوده است آنها را بزند این صدقه مانع مرگشان شده است.از این قبیل مسائل بسیار است در روایات ما آمده است که میفرمایند خبر حضرت عیسی رابه آن می گویند خبر از لوح محو و اثبات یک پرده را حضرت پرده برداری می کنند برای امتحان که آن پرده بعدی را هم بعد از آن بگویند این برای رفع برای رفع شبهه اعتقادی است که در خبر پیامبر الهی شبهه نیاید سوم گفتند غضب الهی را خاموش میکند صدقه پنهانی موجب می شود خاموش شدن غضب الهی است چهارم کمر شیطان را می شکند پنجم موجب ازدیاد عمر میشود ششم موجب زیاد شدن روزی میشود از بین رفتن فقر فرمودند خواهید فقر تان از بین برود صدقه بدهید شاید حکمتش این است آن کسی که صدقه می دهد سعه روحی دارد می گوید حالا که ما در گرفتاری هستیم گرفتاری دیگران را حل کنیم خداوند بزرگ است این قضیه را از مرحوم علامه طباطبایی نقل می کنند ایشان به مشهد می روند و مقداری پول در جیب شان بوده یک فقیر می آید و آن را می دهند به فقیر چیزی نمی گذرد که شخصی می آید و می گوید تا وقتی در مشهد هستید مهمان ما هستید دیگرچیزی دیگر نداشتند اینها باور است که این شخصی که کم دارد سعه ی روحی دارد بعضی ها بسیار ثروت هستند اما جانشان بالا می آید کسی که بخل دارد و من بخل نفسه اینجا نشد در تنگنا است جانش در این مانده است نمی تواند به دیگران بخشش کند ماکسی که صدق می دهد جان او وسیع است هفتم فرمودند که موجب شفای مریض میشود هشتم حفاظت از ویرانی می کند نهم موجب آبادانی شهرها وبناها می شود دهم قضای حتمی الهی را تغییر میدهد یازدهم را با یک روایت عرض میکنیم موجب ایمنی از بلا می شود صدقه امام رضا علیه السلام می فرماید در زمان بنی اسرائیل و قحطی رخ می دهد یک خانم لقمه نانی به دست می آورد لقمه را در دهان می گذارد و سائلی می آید و سوال میکند در ذهنش می آید که این را بخورم یا به سائل بدهم در همین اثنا گرگی می آید و بچه اش را می برد عجز و لابه می کند خدای متعال به گرگ الهام می کند که برگردان بزن الهام می شود این برگرداندن بچه شما به خاطر صدقه بود که به سائل جواب دادی در آخرین اثر میفرماید این که موجب بسته شدن ۷۰ در از بدی و شرور می شود بدی های گوناگون گاهی بدی های معنوی انسان ممکن است در معرض معصیت باشد در معرض آلودگی های اخلاقی باشد این صدقه موجب میشود که این بدی ها از او دفاع شود بنابراین وقتی که توجه به این بیانات نورانی ائمه علیه سلام می کنیم در این عمل مطلوب الهی ما چیزی کم نباید داشته باشیم در زندگانی خانوادگی ، لذا میفرمایند سعی کنیم که این عمل را گسترده انجام دهیم پدر مادر ها مثلاً میخواهند صدقه بدهند سعی کنند به بچه شان بدهند که نقش تربیتی را این ها داشته باشند این ها هم عادت کنند که بذل و بخشش داشته باشند و بخل نورزند این مسائل را ما در تعلیمات نورانی اهل بیت داریم در هیچ یک از دستورات مذاهب دیگردستورات ادیان دیگر ما چنین سفارشات نداریم به حمدالله همین کمک مردمی است که موجب شد که از مضیقه های گوناگون مردم ما پیش قدم شدند این کمکهای مردمی را به این نحوه اعلام کردند که کشورهای دیگر هم از این جا الگو گرفتند وقتی که ما چنین تعالیم نورانی داریم و اولیای ما چنین سیره ای داشته اند در این زمان که مراحل سختی است الان گاهی گرانی می آید گرانی ها را خودمان ایجاد میکنیم سعی کنید که در فکر عزیزان کشور خودمان باشیم به اندازه که می توانیم گاهی جنس اجناس بالا می رود و همه اینها تقصیر دولت نیست گاهی برنامهریزیهای نامناسبی که در بعضی دولتها و اسراف کاری هایی که انجام شده است قطعاً این ها نقش دارد مسوولان مراکز اقتصادی باید مؤاخذه شوند در برنامه هایشان اما این بالا رفتن قیمت انصافی های ما است و مراعات نکردن و توجه نکردن حالات خودمان است این بحث ایجاب میکرد که یک اشاره هم این مسئله داشته باشیم.
صیرفی: خیلی ممنون و خیلی متشکریم از حضور حضرتعالی مطالب بسیار ارزشمند تان و تشریف فرماییتان از شما هم از همراهی تان کمال تشکر را داریم خداوند به همه توفیق صدقه دادن به آنچه شارع مقدس مد نظرش است عطا کند وما را ازبخل به دور بدارد خدا را که به وجاهت امام سجاد علیه السلام قسم می دهیم و دعا می کنیم
خدایا چنان کن سرانجام کار تو خشنود باشی و ما رستگار